Açýklama:
Afet Ýþleri Genel Müdürlüðü (AÝGM), kuruluþ amaç ve görevleri dahilinde, kurulduðu ilk günden bu yana ülkemizde meydana gelmiþ yada gelmesi muhtemel afet olaylarýný yerinde incelemektedir. Türkiye’de 1950’li yýllardan bu yana meydana gelen afet olaylarýný kapsayan bir baþvuru kaynaðý oluþturmak, her tür ve ölçekteki afet tehlikesi çalýþmalarýna temel altlýk oluþturmak, Genel Müdürlüðümüzün yürütmüþ olduðu çalýþmalarýn geriye dönük analizlerini yapmak, afetlerin maddi ve manevi zararlarýný gözler önüne sermek, afetlere karþý duyarlý bir toplum oluþturulmasý çalýþmalarýna katkýda bulunmak amacýyla Afet Bilgi Envanteri projesi hazýrlanmýþtýr.
Projede, afet etüt raporlarý baz alýnarak hazýrlanan veritabaný ile 1950-2007 yýllarý arasýnda ki
veriler, afet türleri kapsamýnda sýnýflandýrýlmýþ, mekansal sorgulamalar CBS programý
kullanýlarak yapýlmýþ olup, afet türlerine göre ve üç alt baþlýk altýnda deðerlendirilmiþtir.
Sorgulamalar iller, ilçeler ve yýllar bazýnda yapýlmýþ, oluþturulan dosyalardan tematik
(konulu) haritalar üretilmiþtir. Tematik haritalar, verilerin daðýlým oranlarý dikkate alýnarak
deðerlendirilmiþtir. Böylece afetin türü, zaman ve mekansal daðýlým esasýna göre haritalar elde edilmiþtir. Afet türlerine göre en çok ve en az etkilenen yerler, bölgeler tespit edilmiþtir.
Afet olaylarý genellikle, nakil kararý verilen olay sayýlarý ve nakil verileri ýþýðýnda deðerlendirilmiþtir. Afet türlerinin birbirlerine oranla daðýlýmlarý belirlenmeye çalýþýlmýþ
meydana gelen hasarlar kapsamýnda bazý varsayýmlar ile ülke ekonomisine olan etkileri hesaplanmýþtýr. Bu çalýþma ile afetler kapsamýnda yapýlan etkili nakillerin oranlarý; % 45,01 deprem, % 25,60 heyelan, % 8,52 kaya düþmesi, % 8,69 su baskýný, % 1,71 çýð, % 3,07 diðer afetler ve % 7,38 çoklu afetler þeklindedir.
Su baskýný, çýð ve heyelanlar bazýnda Erzurum ili için 1950-2007 yýlarýna ait hidrometerolojik
afetler deðerlendirilmiþtir. Meydana gelen hidrometerolojik afetleri deðerlendirilmiþtir.
Meydana gelen hidrometerolojik afetler nedeniyle toplam 3846 etkili nakil çalýþmasý
gerçekleþtirilmiþtir. Erzurum ilinde çýð olayýndan 35, heyelan olayýndan 198 ve su baskýnlarýndan 173 yerleþim birimi etkilenmiþtir. Olay sayýlarý ve etkili nakil verileri incelendiðinde en fazla heyelan afetinin etkili olduðu görülmüþtür.