Dursun Murat Özden

Bilgilik / İpucu

Dursun Murat Özden

    Kategori: TARİH
    Konu: İlhanlılar


Toluy`un oğlu Hülagü kardeşi Toluy`un oğlu Mengü "büyük kagan" sıfatıyla, kardeşi Hülagü`yü batıda yeni fethedilecek bölgelerin, Kösedağ savaşıyla tâbi durumuna düşmüş Anadolu`nun ve Iran`ın idaresiyle görevlendirmişti (1253). Böylece İlhanlı Devleti`nin temeli atılmış oluyordu. 1256`da Amu Derya`yı geçerek Iran`a giren Hülagü, hiç bir direnişle karşılaşmamış sadece kendisine karşı koyan Ismailî (Batinî) lideri Rükneddin`i ünlü Alamut kalesinde ele geçirerek bütün taraftarlarını ortadan kaldırıp, Iran`ın zaptını tamamlamıştır. Sonra, Bağdat`ı ele geçiren Hülagu, Halife Müstasim ve aile fertlerini öldürmüş (1258). Halife ailesinden kaçabilenlere sahip çıkan Memlûk Sultanı Baybars bunlardan birini halife ilân ederek halifeliği Mısır`a taşımıştır. Ilhanlılar`a karşı Memlûk, Altınordu ve Anadolu Selçukluları arasında bir ittifak oluşturulmaya çalışılmıssa da Ilhanlıların Suriye, Iran ve Anadolu`ya hâkimiyeti önlenememiştir. Ilhanlı hükümdarı Ahmet Teküdar (1282-1284), Islâmîyet`i kabul etmiş, Gazan Han zamanında (1295-1304) ise Ilhanlıların tamamı artık Müslüman olmuştur. Gazan Han ile birlikte Türk ve Islâm karakteri Ilhanlılarda bariz bir hâle gelmiştir. Ancak Ebu Said Bahadir Han (1316-1335) dönemindeki iç çekişmeler devleti yıpratmış ve ülkenin idaresi zamanla Azerbaycan`da Emir Çoban Oğulları ve Bagdat`ta Şeyh Hasan olmak üzere başlıca iki ailenin eline geçmiştir. Bu arada bir Uygur Türk`ü olan Eretna Bey Doğu Anadolu`da hâkimiyeti ele geçirerek, hükümdarlığını ilân etmiştir (1343).
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |