"Çocuklarımızı artık düşüncelerini hiç çekinmeden açıkça ifade etmeye, içten inandıklarını savunmaya, buna karşılık da başkalarının samimî düşüncelerine saygı beslemeye alıştırmalıyız. Aynı zamanda onların temiz yüreklerinde; yurt, ulus, aile ve yurttaş sevgisiyle beraber doğruya, iyiye ve güzel şeylere karşı sevgi ve ilgi uyandırmaya çalışılmalıdır."

Sevgili öğrenciler,
Bu sayfa sizin için düşünüldü ve hazırlandı. İlerleyen günlerde buraya sizlerden gelecek olan "cool" şeyleri de ekleyeceğim ama şimdilik benim yazdıklarımla idare edeceksiniz. İlk aşamada sizlere "etkin ders çalışma yöntemleri" nden bahsetmek istiyorum, sonuçta bir öğretmenin hazırlayacağı sitede başka ne olabilir ki? :) Öğretmenlik yaptığım seneler boyunca şunu gördüm: ÖĞRENCİLER ÇALIŞMAYI BİLMİYOR . Sınavdan bir gün önce oturuyorsunuz dersin başına , gece yarılarına kadar kafa patlatıyorsunuz, birşeyler öğreniyorsunuz ama bilgilerin hepsi yarım yamalak. Sınav vakti tabii herşey karışıyor birbirine ,bir soruya bakıyorsunuz bir öğretmene. İçinizden "gene döktü bizi felan hoca" diye geçirip öğretmene "sıfırcı", "kazıkcı" gibi isimler takıyorsunuz. (Benim lakabım "sıfırcı"ydı.) Aslında bütün mesele ders çalışmayı bilmemekten kaynaklanıyor.İşte size

BAŞARILI OLMANIN SIRRI

HEDEFLERİN TESPİTİ

HAYATTA GAYENİZ NEDİR?

Mevlana "Gayesi olmayanın varlığındandan şüphe ederim" demiştir. Belirlenmiş "kişisel amaçlar" olmadan başarılı olmak mümkün değildir. Bu yüzden amaç belirlemek ve bu amaca yönelik yıllık, aylık, haftalık programlar düzenlemek şarttır.

HEDEF NASIL BELİRLENİR ?

Bazıları kalabalığın gittiği hedefe doğru giderler. Bu YANLIŞTIR. Herkesin kendine uygun bir hedefi omalıdır. Kişi ilgi alanına bakmalı; nelere ilgi duyuyor,kişilik özellikleri nelere uygun,yetenekleri hangi yönde? Bunları tespit ettikten sonra üstesinden geleceğine inandığı bir hedefi seçmelidir.

Hedef belirlerken kendinize

10 sene sonra nerede
olmak istiyorum ?

5 sene sonra nerede
olmak istiyorum ?

1 sene sonra nerede
olmak istiyorum ?

sorularını sormalısınız.

DÜZENLİ ÇALIŞMA İÇİN PLAN YAPMALI

PLAN YAPMA

"BÜTÜN BAŞARILARIMI İŞLERİMİ VAKTİNDE YAPMAMA BORÇLUYUM" Nelson

Plan yapma geleceğini bugünden hazırlama demektir, zaman ısrafını önler. Hayatı verimli hale getirir.

Plan yaparken hedeflerinize dikkat edin.

Hangi konularda eksik olduğunuzu belirleyin

Vaktinizi ne gibi şeylerle boşa geçirdiğinizi düşünün, bunların bir listesini yapın ve bunları en aza indirmeye çalışın.

Günlük plan yaparken
uyku saatinizi, uykudan kalkış saatinizi, okulda, yollarda, eğlenme, dinlenme, gezme,spor vs. faaliyetlerde geçecek süreyi tam olarak belirleyin.

İşleri, hedeflerinizi dikkate alıp öncelik sırasına göre sıralayın.

Ders çalışma saatlerinizi yorgun olmadığınız zamana denk getirin.

YAPTIĞINIZ PLANA MUTLAKA UYUN

İYİ BİR ÖĞRETMEN
İyi bir öğretmen olmak doğal bir yetenekle açıklanabileceği gibi eğitimle de mümkün olabilmektedir, Brown ve Thorton’un dediği gibi : “ Eğer insanlar öğretmen olarak doğarlar ve bu meslek için yetiştirilmeleri söz konusu olmazsa, aynı şey doktorlar, matematikçiler, kimyacılar, vaizler veya filozoflar için de söz konusu değil midir? O halde iyi bir öğretmen olmak için iyi bir eğitim görmek ilk şarttır.

İyi bir eğitimi özümseyebilecek bir öğretmen ancak kendini gerçekleştirebilmiş insanlar arasından çıkacaktır. Zira aksi durumda sadece öğretmen olunabilir iyi bir öğretmen değil. Maslow’un tanımladığı kendini gerçekleştiren insan ise şöyledir :” ... her insanın değerli, kendine özgü duyarlı ve iyiye yönelik bir öz bene sahip.....”Maslow’a göre “......olanak sağlandığında, insan eninde sonunda kendini gerçekleştirerek , gizil güçlerinin farkına varacaktır.” Tabii ki bu insanın bazı özellikleri vardır : “ Kendilerini , başkalarını , doğayı olduğu gibi kabul eder. Gerçeği olduğu gibi algılayıp bulundukları ortama kolay uyum sağlarlar. Daha derin kişiler arası ilişkiler kurabilirler.yaşamdan gerçekten doyum alırlar.özerk bir yapıları vardır.Yaratıcıdırlar . Sıklıkla doruk yaşantılar geçirebilirler .
Demokratik bir kişilik yapısına sahiptirler. Kendiliğinden doğal davranırlar.
Kendileri dışındaki sorunlarla ilgilenirler.
İnsanlarla birlikte olmaktan hoşlanırlar.” Bu özelliklere sahip bir öğretmen çevresiyle , öğrencileriyle , ülkesiyle , dünyasıyla rahat ilişki kurabilir . Sınıflarındaki problemleri kolaylıkla çözümleyebilir yada eğitim ve öğretimin gerektirdiği aktiviteyi sağlayabilirler. Öğrencilerine örnek olabilir ve kendisi gibi bireylerin toplumun gerektirdiği anlamda yetişmesini sağlayabilir. Öğrenciler ve insanlar model gözleyerek yetişirler bir bakıma.Toplum ve devletin ihtiyacı olduğu vatandaşların eğitiminde bu şekilde çok fazla faydası olacaktır.

Örnek olabilen öğretmen
iyi bir öğretmen olarak görülebilir.

N.H. Kleinbaum’un (1990) çok ünlü eserindeki ” Ölü Ozanlar Derneği” öğretmen tipi “Bay Keating” yukarıda sayılan özelliklere sahip ve model olabilen bir öğretmendi. Böylece sınıfında bir ruh yaratıp öğrencilerine belirli bir bilinç kazandırarak onların da kendilerini gerçekleştirme yolunda ilerlemeleri için bir yol gösterici oldu . Şu açılış cümlesini her “Ölü Ozanlar Derneği “ toplantısında okuyarak öğrenciler de bilinçli olma yolunda ilerlediler : ”Ormana gittim Çünkü bilinçli yaşamak istiyordum. Hayatı tatmak ve yaşamın iliğini özümsemek istiyordum!” Bay Keating bütün öğrencilerinin hayatlarında bir şeylerin değişmesine neden olabilecek kadar iyi ve etkili bir öğretmendi. Bunu da aslında çok fazla etki ederek değil sadece yol göstererek yapabildi. Hiçbir öğrencisine otoriter davranmadan tam tersine demokratik bir tavırla her öğrencisine yapabileceklerini gösterdi. Bu açıdan bakınca bana kalırsa “Bay Keating” iyi bir öğretmendi. Her Öğretmen de onu örnek alarak kendini geliştirmelidir.

Burada asıl anlatılmak istenen bu şekilde kendini gerçekleştiren insanlar “sağlıklı bir kişiliğe” de sahip olurlar ki bana kalırsa iyi bir öğretmenin önemli özelliklerinden biri de sağlıklı
bir kişiliğe sahip olmasıdır. Psikolojik olarak sağlıklı olması da zaten sağlıklı bir kişiliğe sahip olunmakla açıklanabilir. Psikolojik olarak sağlıklı bireyler toplum için faydalıdır. Bu tür öğretmenlerin yetiştireceği öğrenciler de psikolojik olarak sağlıklı, sağlıklı bir kişiliğe sahip bireyler olarak yetişecektir.

İyi bir öğretmenin bir diğer özelliği de iyi bir “lider ve yönetici ” olmasıdır .
İyi bir lider olması öğretmenin yalnızca sınıfta değil toplumda da örnek alınmasını sağlar ve toplumun yeniliklere ve gelişmelere adapte olmasında büyük bir etkisi olabilir. Toplumda da model olma rolünü üstlenebilir ki bu da toplumun gelişimi ve eğitimi için önemli bir noktadır. İyi bir öğretmen her alanda öğretmen olabilmelidir. Kendi çevresinde de öncü olabilmelidir.

Türkiye’de özellikle ekonomik olarak
gelişmemiş bölgelerde öğretmenlik yapan kişiler içinse özellikle gerekli bir görevdir bu özellik. Zira bulunacağı yerdeki eğitim ve anlayış düzeyleri belki de alışılmadık bir durumda olacaktır bu durumda o yerin gelişimine katkıda bulunabilmek için öğretmen de kendi üzerine düşen görevi yerine getirmelidir. Bulunduğu bölgedeki imkansızlıklar için çözümler üretebilmeli ve insanları da örgütleyerek
işleri halledebilmelidir. En nihayetinde öğretmenin
bulunduğu bölgede bir örnek olarak algılandığı, zira iyi eğitimlidir, apaçıktır.

İlgar’ın(2000 : 161) öğretmenlik tanımı da şöyledir : “ Öğretmenlik, devletin eğitim, öğretim, ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleğidir. Öğrenci üzerinde aileden sonra en etkili kişi öğretmendir.”




L.İlgar’da (2000 : 161) Şöyle belirtmiştir : “Öğretmen öğreticilik rolünün yanında yöneticilik rolünü de üstlenmesi ve yerine getirmesi gereklidir.Yönetin açısından sınıf ortamında
öğretmen, hedeflenen amaçlara ulaşabilmek için öğrencilerin çalışmasını ve başarılı olmasını sağlayan, bu amaçla önemli görevler üstlenen kişidir.” “ Öğretmenin sınıfı yönetme biçimi öğrencilerin başarıları üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Sınıfın iyi yönetilmesi için öğretmenin bilgi ve beceriyle donatılmış olması gereklidir. Sınıfın iyi bir şekilde yönetilmesi eğitim ve öğretim faaliyetlerinde başarılı olmak için ilk ve en önemli adım olarak kabul edilmektedir. Öğretmen sınıfta sadece öğretim yapmaz ; onun çalışmaları arasında yönetmek, yönetilmek, yönetime katılmak, yönetimi desteklemek ve ileride yönetim görevlerinde bulunmak da vardır. Bu nedenle öğretmenin de liderlik rolü ön plana çıkmakta ve grup dinamizminin bilinmesi ve bu dinamizmden yararlanılması önem kazanmaktadır. Ayrıca yönetim ve öğretim eğitimde ayrılmaz bir bütündür.”

İlgar (2000 : 165) Öğretmenin lider durumunda genellikle sahip olduğu özellikleri
3’e ayırmıştır ve lider öğretmenlerin “ 1- otoriter tutumlu : Bu tür yönetim ve liderlikte kararlar
sadece öğretmen tarafından alınmakta, uygulanan yöntem ve faaliyet öğretmen tarafından belirlenmektedir. 2- Demokratik tutumlu : Bu tür yönetim ve liderlik tipinin baskın olduğu sınıfta çoğu kararlar öğrenciler tarafından alınır. Öğretmenin rolü uygulanacak yöntem ve etkinlikler konusunda öğrencileri bilgilendirmek ve alternatifler geliştirmektir. 3- Serbestiyetçi-ilgisiz tutum : Bu tür yönetim tarzını seçen bir öğretmen yetkisini hiç kullanmaz , öğretmen ve yönetici rolünü oynamaz. Öğrenciler her şeyi istedikleri gibi kararlaştırırlar”


İyi bir öğretmenin bir diğer özelliği de ders öncesi ve sonrası çalışmaları yapmasındadır. Derse girmeden önce belirli bir hazırlık yapıp bu doğrultuda dersini işlemesi hem kendisine hem de öğrencilerine
yarar getirecektir. Derse girmeden önce ders planını yapmış olması , günlük ve yıllık planlarının tam ve özenli olması onun dersine ve işine gösterdiği saygıyı da gösterecektir. Bu durumda iyi bir öğretmen işini ciddiye alan ve ona göre hazırlık yapan öğretmendir. Hazırlık aşamasında öğreteceği konunun ne olduğunun farkında olmalı öğretmen ve ön araştırma ve hazırlık aşamasını atlamamalıdır. Hedefinin farkında olan bir öğretmen başarıyla planlayacaktır dersini . Amacı davranış değişikliği olan öğretmenler bu doğrultuda faaliyetler seçmeli bunu yaparken de yaratıcı olmalıdır. İlgar (2000 : 197) Fomm’dan alıntılayarak yaratıcılığı şöyle açıklamıştır : “ ..... görebilme ve tepki gösterebilme yeteneği ....” “ ....sorunlara değişik bir gözle bakabilme yeteneği ....“ Bunun geliştirilmeye açık bir potansiyel olarak görmektedir L.İlgar. İyi bir öğretmen de bu yönünü geliştiren ve bu özelliğini kullanan olmaktadır bu durumda. Bu durumda da düşünce sistemini sürekli geliştiren ve gelişmeye açık bir kişidir iyi bir öğretmen . Analitik düşünme ve yaratıcı düşünme sistemlerine sahip bir öğretmen hiç kuşkusuz iyi bir öğretmendir.

Öğretmenliğin 3 yönü bulunduğu Dr. A. Ferhan Oğuzkan’ın önsözünü yazdığı “ öğretmenliğin 3 yönü” isimli kitapta belirtilmiştir. Bunlar 1- Öğretmenin Türk toplumunun aydın bir üyesi olduğu, 2- Dünya topluluğunun uyanık bir üyesi olduğu , 3 – Mesleğinin yeterli bir üyesi olduğudur. Benim yorumuma göre 1. özellik olan Türk toplumunun aydın bir üyesi olması özelliği iyi bir öğretmenin daha önce de bahsedilen liderlik ve öncülük özelliği ile ilintilidir. 2. özelliği olan dünya topluluğunun uyanık bir üyesi olması da öğretmenin diğer kültür ve toplumlarla iyi geçinen biri olması gerektiği ve bu şekilde geniş bir hoşgörü sahibi olası gerektiği vurgulanmıştır. 3. özellik olarak belirtilen mesleğinin yeterli bir üyesi olduğu ise iyi bir eğitim almış olması gerektiği düşüncesine dayanmaktadır.


İyi bir öğretmenin bir diğer özelliği de daha pratik olarak uygulanabilen ve ders işleme konusunda büyük yararları olan ders anlatma yöntemlerini iyi ve yerine göre bunlardan geniş bir çerçevede yararlanma durumudur. Ders sırasında bunları sık sık değiştirmek ve bunları kullanmak öğretmenin değerini de yükseltecektir ve öğrencilerine daha da çok yararlı olacaktır. Bu yöntemler şöyledir : 1- Anlatım yöntemi , 2- Soru-cevap yöntemi , 3-Problem çözme yöntemi , 4- Gösteri (demonstrasyon) yöntemi, 5- Gözlem gezisi yöntemi ,6- Rol oynama yöntemi , 7- Örnek olay incelemesi yöntemi , 8-Grup tartışması yöntemi . Bu yöntemleri gerektiği yerde gerektiği ölçüde kullanabilmek öğretmeni iyi bir öğretmen yapacaktır.

Bu yöntemlere bir de Doç.Dr. Sabri Büyükdüvenci’nin “Eğitim Felsefesine Giriş “ kitabında bahsettiği Platoncu yöntemi de katabiliriz ki bu da kullanılabilecek yöntemlerden biridir. Soru cevap yöntemiyle aynı olmasına karşın benim için önemi ve özellikle de bu isimle belirtilmesi felsefeyi çağrıştırmakta olması ve iyi bir öğretmenin felsefeyle de ilişkili olması gerektiğine olan inancım. İyi bir öğretmen felsefe ve gelmiş geçmiş tüm düşünce sistemleriyle
ilişkili olmalıdır.

Son olarak da Geothe’nin şu sözüyle bitirmek istiyorum zira Geothe bu sözünde insanı tanımlamış ancak iyi bir öğretmenin de bir özelliği olmalı bu sözde belirtilen insan. Şöyle söylemiş büyük Alman yazarı : “İnsanın 3000 yıllık geçmişinin hesabını yapamayan insan günü birlik yaşayan insandır .“
Öğretmen de insanlığın 3000 yıllık geçmişinin hesabını yapabilen günü birlik değil gerçekten yaşayan bir kimse olmalıdır.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |