Elektrik. Bu kelimeyi duyunca, aklımıza birçok şey gelebilir: Enerji, ışık, ısı, çarpma, volt, watt, amper, ...
Peki nedir? Tanımlamak istediğinizde neler söyleyebilirsiniz? Nasıl üretildiği hakkında ne kadar şey biliyorsunuz? İkiye ayrıldığını ve bunların değişik etkilerini fark edebileceğinizi biliyor musunuz?
Madde, hacmi ve kütlesi olan her şeye denir. Maddeyi meydana getiren en temel birim ise atomdur. Temel olarak atomun 3 parçacıktan meydana geldiği söylenebilir: Proton, Nötron, Elektron. Doğada bütün maddelerin eşit sayıda Elektron ve Proton`a sahip olduğu düşünülür. Bu durumdaki maddelere elektriksel açıdan "Nötr" denir. Doğada her madde nötr kalmaya çalışır. Proton ve Nötron, atomun çekirdek denilen merkezinde bulunur. Elektron ise çekirdeğin dışında ve bazı yörüngeler üzerinde çekirdek etrafında hareket eder.
Tanım olarak elektrik, elektronların atomlar arasında hareket etmesiyle ortaya çıkan enerji olarak düşünülebilir. Buradaki hareket, elektronların çekirdek etrafındaki hareketi değil, farklı atomlar arasındaki hareketidir.
Elektronların hareketlenmesini temel olarak iki şey sağlayabilir: Manyetik alan ve sürtünme. Bilim Merkezi`nde sürtünme ile meydana gelen "Statik Elektrik" üretilerek, bu elektrik hakkında detaylı bilgileri deneyerek görebilir; öğrenebilirsiniz.
Statik Elektrik [ Durgun Elektrik ], sürtünme ile oluşur: Plastik kalemi saçınıza sürdüğünüzde (kağıt parçacıklarını çekmesi), balonu cama sürdüğünüzde (cama tutunması), yünlü kazağınızı sırtınızdan çıkarırken (küçük çıtırtılar çıkarması) karşılaştığınız etkiler; statik elektriğin etkileridir.
Sürtünen iki maddenin elektrik yüklerinin bir kısmının alınması/verilmesi ile nötr haldeki maddeler değişik elektrik yükleri ile (pozitif veya negatif) yüklenirler. Bunu dünyada yapabilen en iyi makinelerden birisi, Van de Graaff Jeneratörüdür.
Van de Graaff Jeneratörü :
İçinde bulunan bir plastik kayışın metal bir küreye sürtünmesi ile kürenin elektron kaybederek pozitif elektrik yükü ile yüklenir. Biriken elektrik miktarı yaklaşık 500.000 Volttur. Bu miktar, havada yaklaşık 50 cm uzunluğunda kıvılcımların (elektron arkı) oluşmasına neden olur. Havada 1 mm uzunluğunda böylesi bir kıvılcım oluşması için 1000 Voltluk bir potansiyel farkın olması gerektiği, bilimsel deneyler sonucu bulunmuştur.
Acaba 500.000 Volt Statik Elektrik yüklü bir küreye dokunan diğer maddelere ne olur?
Acaba siz 500.000 Volt Statik Elektrik yüklü bir küreye dokunsanız ne olur?
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |