Dursun Murat Özden

Bilgilik / İpucu

Dursun Murat Özden

    Kategori: FEN BİLİMLERİ
    Konu: Mendel ve Yasaları


Bezelye bitkisi üzerinde yaptığı çalışmalarla kalıtımın temelini atmış olan değerli bir bilim adamıdır. Mendel bezelyelerin görünür özellikleri üzerinde çalışmalar yapmıştır. Bu özellikler dominant ve resesif durumuna göre şunlardır;
1. Renk özelliği


Yeşil renk: s
San renk : S
Sarı yeşile göre dominant bir özel liktir.
2. Boy uzunluğu
Uzun bezelye bitkisi: U
Kısa bezelye bitkisi: u
Uzun kısaya baskındır.

3. Tohum şekli
Düzgün: D
Buruşuk: d
Düzgün buruşuğa baskındır.

Mendel Yasaları
1. Genlerin gametlere serbest dağılım kuralı: Bu kurala göre genotipi oluşturan genler gametlere rast-gele bir biçimde dağılır.
2. İzotipi kanunu (Karakterlerin birleşmesi kanunu):Bu kanun İki farklı fenotipteki an dölün çaprazlanması ile elde edilen ilk dölde (F, dölüne) oluşan bireyle­rin % 100 ünün heterozigot genotipi olmasına denir.
3. Karakterlerin gizli kalması kanunu
F1 çaprazlamasında dikkat edilecek olursa dış görü­nüşte dominant gen etkisini gösterdi. Resesif genin ise etkisi gizli kaldı. Bu resesif gen etkisini ancak ileriki döllerde homozigot durumda gösterir.

Örnek:
% 75 şişkin, % 25 buruşuk döller veren bezelyeler hangi karakterlerdeki bezelyelerin çaprazlanmasından meydana gelir?

A) Arı döl, şişkin — Arı döl, buruşuk



B) Arı döl, şişkin — Melez, şişkin

C) Melez, şişkin — Arı döl, şişkin

D) Melez, şişkin — Melez, şişkin

Çözüm:

























Sorularda verilen oranlar % 75 e % 25 yani 3:1 oranı olduğu açıkça gözleniyor. O zaman 3:1 fenotip oranı­nı veren çaprazlama iki heterozigot genotipin çaprazlanmasıydı. Buna göre çaprazlanan bireylerin her iki­sinin de heterozigot (melez) olması gerekir.
Cevap D`dir.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |