Savaşın
Nedenleri:
Sanayi
İnkılabı’nı ilk gerçekleştiren ülke olan İngitere, büyük bir sömürge
imparatorluğu kurmuştu. Siyasi birliğini sağladıktan sonra hızlı sanayileşen
Almanya, kısa sürede Avrupa’nın güçlü bir devleti haline gelmiş, gelişen
ekonemisi için yeni pazarlar ve ham madde kaynakları aramaya
başlamıştı. Almanya’nın sömürge elde etmek için uluslar arası denizlerde etkili olmak
istemesi, onun İngiltere ile karşı karşıya gelmesine neden oldu.
Ondokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru Avrupa’nın büyük devletleri arasındaki
ilişkileri gerginleştiren onları gruplaşmaya iten başka nedenlerde vardı. Örneğin;
Almanya’nın güçlenmesi İngiltere ve Fransa’nın işine gelmiyordu. Çünkü çok
güçlü bir kara ordusuna sahip olan Almanya, Fransa ve İngiltere’nin
sömürgelerini ele geçirebilirdi.
Bütün bu gelişmeler 20. yüzyılın başlarında Avrupanın güçlü devletlerini bir
gruplaşma içine sürükledi.
Önce, Almanya, Avurya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya bir ittifak oluşturdu. Bunlara, İttifak Devletleri denildi. Bunların karşısında ise İngiltere, Fransa ve Rusya yer aldı. Bunlarda İtilaf Devletleri olarak anıldı.
Düşman iki kampa bölünen bu devletler, bir yandan da hızla silahlanmaya başladılar.
Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girmesi
Trablusgarb ve Balkan Savaşlarında büyük toprak kaybına uğramış olan Osmanlı Devleti,yeni bir savaşa girecek durumda değildi. Bu nedenle savaş başlayınca tarafsızlığını ilan etti.
İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’nin bu savaşa girmesini istemiyordu. Buna karşılık İttifak Devletlerinden
Almanya, Osmanlı Devleti nin kendi yanında savaşa girmesini istiyordu. Amacı, yeni cepheler açmak, İngiliz ve Rus kuvvetlerinin bir bölümünü, bu cephelere kaydırmaktı.
Osmanlı Devleti’nin yönetimini elinde bulunduran İttihat ve Terakki Partisin liderleride savaştan yanaydı. Onlar, Almanya’nın savaşı kazanağına kesin gözüyle bakıyorlardı. Savaşa girilirse kaybedilen toprakların bir kısmının geri
alınabileceğine inanıyordu. Bu düşüncelerin etkisiyle Enver Paşa Almanlarla
gizli bir anlaşma imzaladı.
Bu sırada, Akdeniz’deki İngiliz donanması önünden kaçan Geoben ve Breslau
adlı iki Alman savaş gemisi, Çanakkale Boğazı’nı geçerek Osmanlı Devleti’ne
sığındı. Osmanlı Devleti’nin, tarafsız bir devlet olarak bu gemileri
silahsızlandırması ve mürettebatını göz altına alması gerekiyordu. Fakat
Osmanlı Hükümeti bu gemileri satın aldığını ilan etti.
Goeben’e
Yavuz, Breslau’a Midilli adı verildi. Bu gemiler, bir süre sonra bir Alman amiralinin yönetiminde Karadeniz’e açılarak bazı Rus limanlarını topa tuttu. Bunun üzerine Rusya, Osmanlı Devleti’ne savaş açtı. Böylece Osmanlı Devleti de savaşa katılmış oldu (1914). Osmanlı Devleti’nin savaşa girmesiyle savaş alanı genişledi ve yeni cepheler açıldı.
Osmanlı Devleti’nin Savaştığı Cepheler
Osmanlı Devleti savaşa girince yeni cepheler
açıldı. Bunlar; Kafkasya,
Çanakkale, Irak, Filistin ve Suriye cepheleridir. Osmanlı Devleti bu cephelerde
kendi gücü ile savaştı. Ayrıca Makedonya ve Galiçya cephelerinde diğer İttifak
Devletlerinin yanında katıldı.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |