Karşılaştırma:
Konu:Kiralık Konak’ta 3 ayrı kuşak arasındaki görüş duygu ve yaşayış farklılıkları yer alıyor.
Madame Bovary’de ise 2 kuşak arasında yaşanan benzer hayatlar, kahramanlardan Emma’nın hayalleri ve gerçekler ile kurgulanarak veriliyor.
Her iki romanında ortak noktası hayatlarından memnun olmayan kadın kahramanlar. Etraflarında onlara aşkla bağlı erkekler. Bu beğenmemezlikten dolayı başlarına gelen olaylardır.
Kiralık Konak’ta aşkla Seniha’ya bağlı Hakkı Celis ölürken, Madam Bovary’de Emma’nın intiharı ve geride onu çok sevdiği kocasını bırakması sonları farklı kılan bir yöndür.
Yer ve Zaman:Madame Bovary 19. yy Fransa`sında geçerken, Kiralık Konak 19. yy’ın sonu ve 20. yy’ın başında, yani Tanzimat ‘tan Meşrutiyet devrine geçişi devrinde kurgulanmıştır.
Kahramanlar:
Madame Bovary:
Emma:Yaşadığı hayattan devamlı şikayet eden, evlendiğinde mutluluğu yakaladığını zannederken, hayal dünyasındaki arzuların baskısıyla, hayatını şekillendiren genç bir kadın. Zengin erkeklere ilgi duyan bir karakter.
Charles:Emma’nın kocası, onu sonsuz bir aşkla seven ve hakkındaki kötü sözleri ona konduramayan bir adam.
Anne Bovary:Bir zamanlar zengin, oğlunu zengin bir kadınla evlendirmek isteyen ve sonrasında Emma’yı biraz da kıskanarak, istemeyen bir kahraman.
Leon:kitaplar, müzik ve sanata aşık Emma2dan etkilenen fakat açılamayan bir genç.
Rodolphe:Zengin kadınların gözdesi, çapkın ve fırsatçı bir zengin adam
Kiralık Konak:
Seniha:Giyime kuşama düşkün, gezmeyi eğlenmeyi seven. Avrupa düşkünü, zengin ortamlara girmeye hevesli ve bu nedenle isyankar ve hayatından memnun olmayan genç bir kız.
Naim Efendi:Senelerce devletin yüksek mevkilerinde görev yapmış, İstanbul efendisi. Torunlarına çok düşkün, eski alışkanlıklarını yitirmek zorunda bırakılan yaşlı bir adam.
Cemil:20’li yaşlarda, Beyoğlu’ndaki bir çok eğlence yerinin müdavimi, eğlenceye düşkün bir genç.
Faik:Avrupa’nın birçok kentini dolaşmış, Seniha’nın özlediği hayatın bir parçası bir genç adam.
Hakkı Celis:Şair ruhlu, duygulu, ince, vatan sevgisi dolu Seniha’ya ilgi duyan fakat açılamayan bir genç.
Sekine Hanım:Naim Efendinin kızı. Çekingen, tembel ve iradesiz, pasif bir insan.
Servet Bey:Alafranga hayat sürmeyi seven, züppe bir kişi. Batı özentisi bir insan.
Yazın Akımı ve Türü:Aslında Flaubert realist bir yazardır fakat, realizme birde deneyimi ekleyen doğalcılık etkileri görülür. Madame Bovary natüralizm etkisi altında yazılmış bir romandır. Romantizme tepki olarak çıkan natürelizm kitapta romantizm duygularına kapılan bir kadının hatalarıyla felakete sürüklendiği gösterilerek doğalcılığın altı çizilmiştir. Yakup Kadri de bence bu romanında Flaubert’ten etkilendiği için realist bir yazardır. Realizm’de hayale kapılmamak ve gerçekten çıkmamak temel ilkedir ve her defasında hayale kapılan Seniha’nın yanlışları vurgulanarak realizmin etkisi vurgulanmıştır. Realism’de roman yazarı asla bir ahlakçı değil, toplumda gördüklerini sergileyen bir gözlemcidir. Her iki romanda da bunun etkileri gözlenir. Ahlak anlayışı değişmektedir ve yazarlar bunu vermekle yetinir.
Dil:Romanın yeni baskısında(Kiralık Konak)eski sözcüklerin yerine yenileri konulmuştu, cümlelerde yalınlaştırmalar yapılmıştır. Yine de bazı eski sözcüklerin anlamları verilmiştir kitapta.
Flaubert’in ise Madame Bovary’de üslubu ile metni vurguladığı söylense de, yazılan dildeki anlamıyla tam olarak çevrilmesi imkansız olacağından Türkçe çevirisi üzerine yorum yapılabilir sadece. Kitap 2 ayrı yazar tarafından çevrilmiş olup, Nurullah Ataç’ın vefatıyla Sabri Esat’ın devam ettiği ve iki ayrı üslubun ustaca birleştirilerek okuyucuya, tek üsluptan çıkmış havası veren bir dilde yazılmıştır.
Anlatım Öğeleri:Her 2 romanda da gerçekçi öğelere rastlanır. Her 2 kitapta da diyaloglara sık rastlanır. Flaubert’in üslubu metni çarpıcı kılar. Betimlenen öğelere iki yazarda önem vermiştir. Olaylar birçok yerde geçer.
Anlatıcı:2 romanda el anlatıcılı olup, sık sık diyaloglara başvurulmuştur.
Genel:Atilla Özkırımlı’ya göre;Kiralık Konak hayata yansıyan bir çöküntü romanıdır. Değer yargılarının altüst olduğu bir dönemi, kuşaklar arası çatışmayı odak alarak anlatır. Flaubert ise romanında, Fransız kadınının kıstırılmış hayatını, evlilik müessesinin insan doğasına aykırılığını ve toplumsal değer yargıları ve ahlak ölçülerinin iki yüzlülüğünü ele alır.

Kaynaklar:
Madame Bovary
Kiralık Konak
Batı Edebiyat Akımları
php
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |