HAYATI
J.H. Pestalozzı,12 Ocak 1746 da Zürich’de doğdu.İtalyan asıllı bir cerrahın oğludur.Babası ölünce papaz olan büyükbabası tarafından yetiştirildi.Büyükbabasının yanında yaşaması onun köy kültürünün yapısını anlamasını sağladı. Bu durum ileride yapacağı çalışmalara yansıdı. Latince eğitim veren bir okulu bitirdikten sonra “Collegium Carolinum” da filoloji, teoloji, hukuk ve tarım eğitimi aldı.
Pestalozzi’nin aldığı eğitim ve dünya görüşü onu aktif bir yapılanmaya itti. İlk önce tarım işleriyle uğraştı. Daha sonra Birr köyü yakınındaki bir araziyi alarak Neuhof(1768)’u kurdu. Burada kök-boya yetiştirmaya çalıştı; başarılı olamadı. Bu çiftliği yanına 50 kadar yoksul çocuğu alarak “Yoksul Bakım Yurdu”na(1775) dönüştürdü. Amacı yoksulların kendi yaşam olanaklarını sağlayabilecek bilgilerle donanması idi. Beş yıl sonra burayı kapatmak zorunda kaldı.
Petalozzi daha sonra 1789 yılında “Helvet Cumhuriyeti”nin Stans’da kurduğu “Yetimler Yurdu”nu yönetti. 1799-1804 yılları arasında da Burgdorf’da öğretmenlik ve öğretmen okuluna yöneticilik yaptı. Pestalozzi’nin başarı grafiği inişlerle ve çıkışlarla doluydu. Yaptığı çalışmalar ona deneyim olarak geri dönüyordu. Toplumsal yapı ve eğitim arasındaki öğeler üzerine kafa yoruyor; bu öğeleri irdeleyen yazılar yazıyordu. Pestalozzi’nin esas amacı yoksulları eğitmek ve bu eğitimin yaşam koşullarına yansımasını sağlamaktı. Pestalozzi deneyimlerinden sentezlediği bilgilerle biçimlendireiği eğitim ortamını 1805’de İferten’de kurdu. Bu okul dünya çapında ün kazandı. Bu okulda yoksul değil zengin ailelerin çocukları vardı; üretici iş unsuru söz konusu değildi.
Esas hedefi olan yoksul çocukları eğitme idealini 1881 yılında Clindy’de kurduğu “Yoksul Yurdu” ile gerçekleştirdi. Bu dönem içinde eğitim hakkında pek çok eser yazdı.

EĞİTİM ANLAYIŞI

Pestalozzi’nin eğitim anlayışı ortaya koymak istediği eğitimi anlamak için içinde bulunduğu dönemin özelliklerini ayırt etmek gerkir. Yaşadığı dönemin eğitim sisteminin kişileri sadece akıl yönünden geliştirmeye çalışmasını yeren Pestalozzi, eğitimin kişileri maddi sefaletten kurtaracak ölçüde yaşama yansıması gerektiğini savunmuştur. Bu niteliği ile Pestalozzi bir sosyal eğitimci özelliğini ortaya koyar. Yoksul çocukları eğitim anlayışının merkezi alır; köy hayatını tanıması ve ülke kalkınması adeta örtüşür. Çünkü eğitim hem kişinin kendi yaşamını sağlayacak güçte hem de ülke kalkınmasını sağlayacak donanımda olmalıdır. Bu da ancak somut yaşamla örtüşen bir eğitimle mümkündür.
Pestalozzi insanı sırf eğitim ortamında irdelemek yoluna gitmemiştir. İlk önce insanın nasıl bir varlık olduğuna dair sorulara yanıt aramıştır. Bu soruya insanın hayvansal, toplumsal ve ahlaksal tutumları ile yanıt verir. İnsanın hayvansal yönü vardır düşüncesiyle kendini ortaya koyar;insan toplumsaldır çünkü çevresiyle etkileşim içindedir; insanın ahlaksal yapısı insandaki iradeyi ortaya koyar, der. Pestallozzi’nin insana bütün olarak yaklaşımından eğitim ortamına kişinin toplumsal, ahlaksal hatta duygusal gereksinimlerinin yansıması gerektiğini anlayabiliriz. Pestalozzi sadece somut yaşamı üretim ile nitelemiştir. Eğitim ortamında güvene, kalben bağlanmaya dayalı bir aile ortamı oluşturulması gerektiğinide savunur. Çünkü asıl olan çocuktaki iyiyi,özü, var olan yetileri ortaya çıkarmaktır. Bu ortamı öğretimin vazgeçilmez sayı, şekil ve dil eğitimi gibi öğeleriyle temellendirir. Bu durumu Pestalozzi “Gertruld Çocuklarına Nasıl Öğreti?” adlı eserinde şöyle özetlemiştir: Çocuk bir bütündür. Geleneksel eğitim ve öğretim bunun farkında değildir. Bu konuda ancak anneler derin bir görüşe sahiptir. Eğitim ve öğretim çocuğu yeteneklerine uygun her yönlü eğitmelidir. Biz çocukları, ancak onların neye yetili olduğunu ve güçlerinin ne olduğunu bildiğimiz zaman en iyi tarzda eğitebiliriz.
Pestalozzi’nin deneyimleri arttıkça eserlerindeki temel eğitim kapsamıda genişlemiştir. İnsanın hangi özellikler taşıdığı sorusundan yola çıkan sosyal eğitimci Pestalozzi, politik bir reform olarak eğitimi “Helvet anayasasında özellikle dikkat edilmesi gereken konular üzerine düşünceler”adlı eserinde ele almıştır. Bu yazıda halk eğitim, hukuk, mali ve askeri eğitimin önemini vurgular. Halk eğitimini üç boyutta temellendirir.Bunlar:
Temel eğitim
Mesleki eğitim
Ahlaki eğitim
Pestalozzi hayatı boyunca bireyi bütünleyen öğelerin iç içe bulunduğu bir eğitim ortamı düzenlemenin esasları üzerine çalışmıştır. İnsanın tabiatı (duyguları, toplumsal işlevi, üretkenliği, yaşamını sürdürebilmesi, kültürel değerleri vb.) üzerine kurulu etkin bir eğitim ortamı oluşturmayı hedeflemiştir. Hedeflerin merkezine yoksul çocukları almıştır nitekim hedeflerine ulşmıştır. Ayrıca düşünceleri, Alman Halk Okullarının şekillenmesine temel olmuştur.

ESERLERİ VE YAZILARI
Agis(1766)
Yoksul köy çocuklarının eğitimi üzerine(1777)
En değersiz insanların tarihinden başlar(1778)
Bir münzevinin akşam saati(1779)
Lienhard ve gertud(1781-1787)
İnsan neslinin gelişiminde tabiat süreci üzerine araştırmalarım(1797)
Metod(1828)
Gertrud çocuklarına nasıl öğretir(1801)
Helvet anayasasında özellikle dikkat edilmesi gereken konular üzerine düşünceler(1802)
Kendi eğitim amaçlarım ve eğitim denemelerim üzerine bir bakış(1807)
Temel eğitim üzerine fikirler(1809)
Vatanımın asaleti,ciddiyeti ve mazlumiyetine(1815)
Kuğular şarkısı(1826)
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |