Dursun Murat Özden

Bilgilik / İpucu

Dursun Murat Özden

    Kategori: ÇEVRE
    Konu: Buenos Aires Toplantısı


1992 yılında Rio`da yapılan Yerküre Zirvesinden çölleşme, biyo çeşitlilik ve iklim değişikliği konusunda olmak üzere üç çerçeve antlaşması çıkmıştı. 1997 yılının Aralık ayında imzaya açılan Kyoto Protokolü, İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin amaçlarına somut bir nitelik kazandırıyordu. Kyoto Protokolünun en tartışmalı konularından biri olan "emisyon ticareti" tartışmasının ertelenmesi ve gelişmekte olan ülkelerin de küresel emisyonlarını azaltmayı ret etmeleri, İklim Değişikliği antlaşmasında anlamlı bir gelişme sağlanmasını engelledi. Kyoto Protokolü endüstrileşmiş ülkelerin, 2008-12 yılları arasında karbon emisyonlarını azaltarak 1990 seviyesine indirmelerini öngörüyor. Antlaşma, ABD, Japonya, 15 Avrupa ve 21 gelişmiş sanayii ülkesinden oluşan toplam 38 ülkenin en geç 2012 yılında emisyonunu 1990 seviyesinin yüzde 6-8 altına düşürmesini amaçlıyor. Bir çok çevre örgütü, Kyoto Protokolünün hedeflerinin yetersiz olduğunu savunuyor.
Yüz seksen ülkenin temsilcisinin katıldığı Dördüncü Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı, 2-13 Kasım tarihleri arasında Buenos Aires`te yapıldı. İklim Değişikliği Antlaşmasını hayata geçirmenin hiç de kolay olmayacağı, toplantının ilk günlerinde belli olmuştu.
ABD, 2015 yılında Hindistan ve Çin`in emisyonlarının ABD`yi geçeceğini iddia ederek, küresel ısınmayla mücadelede gelişmekte olan ülkelerin sorumluluklarının arttırılmasını önermişti. Çin`in önderliğinde örgütlenen 163 gelişmekte olan ülke, toplantının ilk gününde sera gazı emisyonlarında kısıntıya gitmeyeceklerini ilan ettiler. Toplantının başında Çin ve Hindistan, emisyonlarını kısıtlamaya razı olmazsa protokolü imzalamayacağı iddia eden ABD, toplantı bitiminde çark edip antlaşmayı imzaladı. Ancak ABD Senatosunun bu haliyle antlaşmayı onaylamayı ret edeceği de biliniyor.
İmzaya açıldığı andan beri sürekli eleştirilen, yetersiz olmakla suçlanan Kyoto Protokolünün tartışmalı konularından biri de emisyon ticareti kavramı. ABD, emisyon fazlası olan ülkelerin emisyon eksiği olan ülkelerden emisyon kotası satın almasını savunuyor. ABD ülke içi emisyonlarını azaltmadan emisyon ticareti yoluyla Kyoto Protokolünün şartlarını yerine getirmeyi hedeflerken, AT ülke içi emisyonların da azaltılması gerektiğini savunuyor. 5 Kasımda ABD ve AT yetkililerinin, konunun Buenos Aires`te ele alınmayacağını, tartışmanın 2000 yılına ertelendiğini açıklaması çevrecileri hayal kırıklığına uğrattı.
İklim değişikliği çerçeve antlaşmasını imzalamayan bir kaç ülke kaldı, onlardan biri de Türkiye. Kyoto Protokolü`nde gelişmiş ülkeler listesinde adı geçen Türkiye, Avrupa ve ABD`ye denk yükümlülükler altına girmeyi ret ettiği için ne İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesini, ne de Kyoto Protokolünü imzalayabiliyor. Antlaşmaları imzalamak için gelişmiş ülkeler listesinden çıkarılmayı bekleyen Türkiye, Buenos Aires toplantılarında da, gelişmiş ülke statüsünden kurtulmayı başaramadı.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |