750 yılında Abbasiler`in ayaklanması sırasında Şam`da yapılan katliamdan kaçabilen
Emevi ileri gelenleri İspanya`ya gelerek, 756 yılında bağımsızlıklarını ilan ettiler. Böylece İslam dünyasında başkenti Kurtaba Kenti olan ikinci bir devlet kurulmuş oldu. İspanya`yı geri almak isteyen Franklarla ve İspanyollarla uzun süre savaştılar. Kuzey Afrika egemenliği için de Abbasilerle ve Fatımilerle savaştılar. 1031 yılında iç karışıklıklar ve dış saldırılar nedeniyle parçalandılar. Yerine sayıları 15`i bulan küçük uydu devlet ( Tavaif-ül Mülk ) kuruldu. Bunlar içinde en önemlisi Ben-ül Ahmer Devleti olup, 1492 yılına kadar varlığını sürdürmüştür. Endülüs Emevileri, Arap-İslam ve Ortodoks sanatı ile Latin ve Vizigot sanatlarını İspanya`da birleştirerek önemli mimari eserler yapmışlardır. Bunlar içinde en önemlileri Elhamra Sarayı ve Kurtaba Külliyesidir.
Kahire, Mekke, Medine, Bağdat ve Şam gibi o günün gözde ilim merkezlerine çok sayıda öğrenci göndererek bu merkezlerdeki ilmi gelişmelerin Endülüs`e aktarımını sağladılar. Bu dönemde Avrupa`daki kiliselerde bulunan papazlar dışında okuma yazma bilen kimse zor bulunurken Endülüs`te halkın tamamına yakını okur yazardı. Ekonomik ve bayındırlık faaliyetlerinin artmasının yanısıra başkent Kurtuba (Cordova) bir diplomasi merkezi haline gelmişti. Sağlanan hoşgörü ortamı sayesinde cami, kilise ve havra yan yana kavgasız yaşama imkanı buldu. Sonuç olarak Endülüs, bu dönemde Avrupa`nın en güçlü devleti olmuştur.
Endülüs Emevileri, yalnızca Arapça’ya çevrilerek “kurtarılmış” bulunan Hellenistik Çağ’ın temel yapıtarını değil, İslam dünyasının o yapıtlar üzerine değerlendirme ve geliştirme çalışmalarını da Avrupa’da Rönesans ve Reform’un temelini oluşturmak üzere İspanyollara bıraktı. Neyse ki, Engizisyon fanatizminin en koyu dönemlerinde dahi, bu uygarlık nehrini pek geliştiremeseler dahi, bazı Hıristiyan din adamları bu nehri kurutmadan saklayıp sonraki yüzyıllarda ortaya çıkarmayı başardılar.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |