Dursun Murat Özden

Bilgilik / İpucu

Dursun Murat Özden

    Kategori: EKONOMİ
    Konu: Küreselleşme


Küreselleşme, iktisadi, siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda bazı ortak değerlerin yerel ve milli sınırları aşarak dünya çapına yayılmasını ifade ediyor.
Ekonomiyi tarım toplumu, sanayi toplumu ve bilgi toplumu diye sınıflandırdığımızda her dönemin ihtiyaç duyulan ekonomik sistemi ve politikası farklı olmuştur. Her dönemin kendine göre amaç ve araçları vardır. Günümüzde sıkça ismi geçen küreselleşme bana göre liberalizmin yeni versiyonudur. Ön koşulları ise rekabet, üretkenlik, serbest mübadele ve verimliliktir. Bu koşullar kapitalist düzeni andırmaktadır. Küreselleşme diyince ilk akla gelen tek bir ideoloji altında toplanmadır. Bu da ekonomik anlamda tekelci bir yaklaşımdır. Bir bakıma gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkeler üzerinde daha çok söz sahibi olmasıdır.
KÜRESELLEŞMENİN ARAÇLARI NELERDİR?
Küreselleşmenin ortaya çıkmasında en büyük etken gelişmiş ülkeler olmuştur. Çünkü gerekli alt yapıya sahiptirler; teknoloji, iletişim ve ulaşımları hızlıdır, doymuş pazarları vardır. Az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelere yatırım yapma ihtiyacı duymaktadırlar. Ancak bu yatırımları küreselleşme başlığıyla garantilemek zorundadırlar. Bu ilişkiler MAI, MIGA, ICSID olarak sıralayabiliriz.
MAI (Multilateral Agreement on Investment) kısaca özetlersek; amacı kar ve sermaye aktarımının önüne geçilmesi, uyuşmazlıkların çözümünde ulusal hukuk uygulamalarının sınırlandırılması (tahkim: uluslar arası yatırım uyuşmazlıkları için çözüm kurulu - ICSID) devletleşme ya da benzeri sonuç doğurabilecek kamu girişimlerinin yasaklanması. Bu özetten de anlaşılacağı gibi anlaşmayı kabul eden devletlerin katlanması gerekenler, devletin müdahalesinin kısıtlanması, tüm ekonomik sektörün yabancı sermayeye açılması, eğer azgelişmiş
bir toplum ise yabancı yatırımcılar karşısında yerli yatırımcıların şansısının kalmadığını gösterir. Küreselleşmenin getirmiş olduğu rekabet gelişmekte olan ülkelerin yabancı yatırımları çekmek istemeleriyle birlikte olumsuz sonuçlar da doğurmaktadır.
KÜRESELLEŞMENİN SOSYAL BOYUTU NEDİR?
Küreselleşmenin ekonomik ağırlıklı bir kavram olduğunu düşünüyorum. Ancak bunun yanında televizyon, internet ve diğer iletişim araçlarıyla sosyokültürel bir boyut da kazanmıştır. İnsanların hızla gelişen teknoloji ile birbirlerine benzer davranışlarda bulunmasının aslı sebebi şudur : güçlünün yanında olmak, onun gibi davranmak. Giyim tarzından yemek kültürüne, kısaca toplumların değer yargıları birbirine benzemeye başlamıştır.
Küreselleşme politikanın da içine girmiştir.çünkü kullandığı araçlarda en büyük desteği buradan alması gerekmektedir. Sermaye dolaşımı güden bir idealin daha az devlet politikasının olması gerekir.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |