Osmanlı İmparatorluğu, 16. yüzyılın ikinci yarısına gelindiğinde doğuda ve batıda geniş sınırlara ulaşmıştı. Ancak bu yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti eski ilerleme hızını kaybetti. Osmanlı Devleti`nin kurumlarında bozulmaların başladığı ve güç kaybettiği dönemde Avrupa`da Rönesans ve Reform hareketleri yapılmıştı. Osmanlı Devleti, Avrupa`daki bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip edemedi ve eski geleneklerine bağlı kaldı. Bu durum devletin duraklamasına neden olmuştur (1579 - 1699).
DURAKLAMA NEDENLERİ
İç Nedenler: Monarşi ile yönetilen Osmanlı İmparatorluğu`nun çok uluslu bir karaktere sahip olması.
Osmanlı Merkez Yönetiminin Bozulması: Merkez yönetiminin bozulmasında etkili olan faktörler şunlardır; Tahta geçen bazı padişahların küçük yaşta ve tecrübesiz olmaları, 17. yüzyıl başında 1. Ahmet tarafından veraset sisteminde yapılan değişiklikle yaşça en büyük ve akıllı olan şehzadenin tahta geçmesi kabul edilmiştir. Bu uygulama ile şehzadelerin sancağa çıkması yasaklanmıştır. Yeni değişiklikler şehzadelerin devlet yönetiminde tecrübe kazanmasını engellemiş, bu da devlet yönetiminde saray kadınlarının devlet işlerine karışmasına ortam hazırlamıştır.
Devlet kademelerinde rüşvet ve iltimasla liyakatsız kişilerin atanması, Ordu ve Donanmanın Bozulması: Osmanlı ordu ve donanmasının bozulmasında; Askeri kanun ve geleneklere aykırı olarak Yeniçeri Ocağı`na mesleği askerlik olmayan kişilerin alınması, Siyasallaşan Yeniçerilerin kanunların dışına çıkmaları, görevlerini yapmamaları, devlet yönetimine müdahale etmeleri ve devletin olanaklarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaya çalışmaları, Tımar sisteminin bozulmasına paralel olarak eyalet askerlerinin eski işlevlerini yerine getirememeleri, Osmanlı Devleti`nin Avrupa`daki askeri ve teknolojik gelişmeleri takip edememesi, Donanmaya önem verilmemesi etkili olmuştur.
Maliye`nin Bozulması: Osmanlı maliyesinin bozulmasında; Savaşların uzun sürmesinden dolayı masrafların artması, Ganimetlerin azalması, saray masrafları, lüks ve israfın artması, Yeni yolların bulunmasında sonra İpek ve Baharat Yollarının önemini kaybetmesi, Kapitülasyonların etkisiyle gümrük vergilerinin azalması, Ulufe ve Cülus bahşişlerinin artması, Coğrafi Keşiflerle Avrupa`ya gelen altın ve gümüşün çeşitli yollarla gümrüksüz olarak Osmanlı Devleti`ne girmesi ve Osmanlı parasının değer kaybetmesi etkili olmuştur.
İlmiye Teşkilatının Bozulması: 18. yüzyılda medreselerde bozulmalar başlamış ve beşik ulemalığı ortaya çıkmıştır. İlmiye sınıfındaki gelişmeler hukuk sisteminin bozulmasında da etkili olmuştur.
Eyalet yönetiminin bozulmasına paralel olarak memnuniyetsizliklerin ortaya çıkması.
Dış Nedenler: İmparatorluğun doğal sınırlara ulaşarak güçlü devletlerle sınır komşusu olması, Avrupalıların Osmanlı Devleti`ne karşı düşmanca tutumları, Avrupalıların bilim ve teknik alanlarında ilerlemeleri, Coğrafi Keşiflerin yapılması sayılabilir.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |