|
Türk lehçelerinden biri. Özbekistan Cumhuriyeti`nin resmî dilidir. Eski Oğuzcanın Orta Asya kolu olan Özbekçe, şu tarihî aşamaları geçirmiştir:
1) Karahanlıca, 2) Harizmce, 3) Çağatayca, 4) Özbekçe.
Bazı dil bilginleri Çağataycanın bir devamı olan Özbekçeyi Karluk-Harizm Türkçesi grubundan sayarlar. Ali Şir Nevai ile klasik biçimini alan Çağatayca; Buhara (1866), Hive (1873) ve Hokant hanlığının (1876) Ruslar tarafından istilâ edilişinden sonra Türkistan`da yerli ağızların etkisiyle Sartça adıyla kullanılmaya başlandı. 1923`ten sonra Özbekistan`da özellikle kentlerde kullanılan Özbekçe, Çağataycanın yerini aldı. Özbek edebî dilinde, 1929-1930`da Lâtin harfleri, 1940-1941`de Rus (Kiril) harfleri benimsendi. Özbekçenin başlıca ağızları şunlardır:
1) Kıpçak Özbekçesi, 2) Kuzey Özbekçe, 3) Güney Özbekçe, 4) Türkmen Özbekçesi.
| anasayfa
| sayfa başı |
geri |
|