Türk İstiklâl Savaşı`nda kurulan millî cephelerin en önemlilerinden biri. Antep, 1919 yılı ocak ayında İngilizler tarafından işgal edildi; Ekim 1919`da da Fransızlar`a devredildi.Türk polisi ve jandarmasının, Fransız subaylarının kumandasına verilmesi, Fransızların Ermeniler`i teşkilâtlandırmaları ve şımartmaları, her cuma günü Akyol Camii`ne çekilmesi mutat olan bayrağın çekilmesini önlemeleri ve çarşaflı Türk kadınlarına saldırışları, annesini kurtarmak isteyen on iki yaşındaki bir Türk çocuğunun şehit edilmesi halkı galeyana getirdi. Antep`te önce Cemiyet-i İslâmiye adlı bir mukavemet cemiyeti kuruldu. Sıvas Kongresi`nden sonra da Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti`nin bir şubesi açıldı. Bu iki cemiyet el ele vererek çalışmaya başladılar. Teşkilât köylere kadar yayılarak eli silâh tutan her Türk genci Antep`te harekete geçti. Bunun üzerine Fransızlar Kilis`ten Antep`e takviye kuvvetler getirmek istediler; bu teşebbüse, "Şahin" takma adıyla tanınan genç teğmen Sait Bey karşı koydu. Köprüleri ve telgraf hatlarını tahrip etti. 7 Şubat 1920`de Kızılburun mevkiinde Fransızlar`ı bozguna uğrattı. 24 Martta Fransızlar, toplar ve makineli tüfeklerle taarruz ettiler. Şahin Bey tek başına kalıncaya kadar dövüştü ve şehit düştü. Bu durum halkı büsbütün coşturdu. 31 Mart 1920`de Mustafa Kemal`in emriyle Kılıç Ali Bey, Antep`e gelerek Kuvayı Milliye`nin başına geçti. 1 Nisan 1920`de Antep şehri, Fransız istilâsına karşı tam bir cephe meydana getirdi. Fransızlar çok üstün kuvvetlerle saldırdıkları hâlde Antep`e giremediler. Kanlı savaşlar oldu. Antep hiçbir taraftan takviye alma imkânı bulamadı ve nihayet 9 şubat 1921`de düştü. Türkiye Büyük Millet Meclisi, gazi, şehit ve kahramanlar diyarı Antep`e "Gazi" unvanını verdi.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |