Dursun Murat Özden

Bilgilik / İpucu

Dursun Murat Özden

    Kategori: FEN BİLİMLERİ
    Konu: Bakır


Bakır`ı katışıksız halde gören kişi pek azdır. Görenler de bu sarımsı pembe renkli, parıltılı metalin bakır olduğunu kolay kolay anlayamazlar. Çünkü havayla karşılaştığında bakırın rengi pembeden kırmızıya döner; hızla esmerleşip matlaşır ve bildiğimiz kızıl kahverengi bakıra döşünür. Bu renk değişiminin nedeni, metalin havadaki oksijenle birleşmesinden doğan bakır oksidin incecik bir katman halinde yüzeyini kaplamasıdır. Eğer metal havayla karşı karşıya kalırsa, bakır oksit bu kez havadaki karbon dioksit ile birleşerek bakır karbonata (ya da kükürt dioksit ile birleşerek bakır sülfata) dönüşeceğinden metalin yüzeyi zamanla yeşil bir renk alır. Bakır karbonat, çok ince bir katman olmasına karşın alttaki metali öbür kimyasal etkenlerden korur. Kimyasal simgesi Cu, atom numarası 29, atom ağırlığı 63,54 olan bakır, doğal kimyasal etkilere dayanıklı bir metaldir, paslanmaz ve kolay kolay aşınmaz. Üstelik çeşitli biçimlerde işlenebilecek kadar yumuşak bir metaldir. Dövülebilir, kesilebilir, yüzeyi kazınabilir, oyulabilir ve kalınlığı milimetrenin yirmide birini bile bulmayan, ışığı geçirecek kadar ince bir levha haline getirilebilir. Bakır, en çok kullanılan metaller arasında demir ve alüminyumdan sonra üçüncü sırayı alır. Elektrik, telefon ve telgraf tellerinin, yeraltı ve denizaltı kablolarının, paratonerlerin temeli hep bakırın iletkenliğine dayanır. Dinamo, motor ve manyetolardaki elektromıknatıs bobinlerinde de çok miktarda bakır kullanılır. En iyi ısı ileticileri arasında da gümüşün hemen ardından bakır gelir. Bu özelliği nedeniyle buhar kazanlarının, radyatörlerin, tencere ve tava gibi mutfak gereçlerinin yapımında kullanılır. Bakır alaşımlarının da çok geniş bir kullanım alanı vardır. Örneğin bakır kalayla alaşımlandığında tunç (bronz), çinkoyla pirinç, alüminyumla da "alüminyum tuncu" denen alaşımları verir. Demirin bulunmasından sonra önemini yitiren bakır gene de çağlar boyunca en çok kullanılan metaller arasında ilk sıraları aldı ve elektrik çağının başlamasıyla yeniden değer kazandı.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |