|
DENETİM MASASI Windows 98’in çalışma üzerinde etkili olan her türlü ayarlama işlemleri denetim masası yardımı ile yapılmaktadır. Kullandığınız bilgisayara bağlı olan yazıcılar, klavye, ekran, fare, modem ve diğer donanımlarla ilgili her türlü ayarlamayı denetim masası ile yapabilirsiniz. Denetim Masası uygulamasını başlatmak veya denetim masası penceresini ekrana getirmek için BAŞLAT menüsündeki AYARLAR progfram grubundaki masa üstü komutundan yararlanılmaktadır. Denetim Masası uygulamasını başlatmak için masaüstündeki BİLGİSAYARIM simgesinden yararlanabilirsiniz. Bunun için önce BİLGİSAYARIM simgesine çift tıklayarak BİLGİSAYARIM penceresini ekrana getirmelisiniz. İster BAŞLAT menüsünden DENETİM MASASI komutu verilsin ister BİLGİSAYARIM pencresinden DENETİM MASASI simgesinin üzerine çift tıklama yapılsın ekrana DENETİM MASASI penceresi gelir. DENETİM MASASI penceresinde bulunan simgelerin sayısı Windows 98’in bilgisayara kuruluş tipine ve bilgisayara bağlı olan ek donanımlara bağlı olarak değişmektedir. Bunların her birisi ile Windows 98’in çalışması üzerinde etkili olacak bir veya birden fazla ayarlama yapılmaktadır. DENETİM MASASI penceresinde yer alan nesneler varsayım olarak büyük simgeler ile gösterilmektedir. Şimdi denetim masası penceresinde bulunan bir kaç uygulama hakkında aşağıda bilgi verilmektedir.
FARE – (MOUSE) Bilgisayara bağlı olan fare ile ilgili olarak seçim ve ayarlama yapmak için DENETİM MASASI poenceresinden FARE uygulaması başlatılır. DENETİM MASASI’ndan bir nesneye ait pencereyi açmak veya uygulamayı başlatmak için ya simgenin üstüne çift tıklama yapılır yada nesne seçili durumda iken DOSYA menüsünden AÇ komutu verilir. Dos ortamında fare desteği olan bir program dahilinde fareyi kullanabilmek için daha önceden fare sürücüsünün CONFIG.SYS veya AUTOEXECE.BAT dosyası aracılığıyla yüklenmesi gerekiyordu ancak Windows 98’de buna gerek yoktur. Windows 98’in kendi fare sürücüsü vardır. DENETİM MASASINDA FARE seçeneği çift tıklanırsa ekrana fare özelliklerini gösteren FARE ÖZELLİKLERİ menüsü gelir. Özellikler menüsünde DÜĞMELER, İŞARETÇİLER ve HAREKETLER olmak üzere 3 adet sekme bulunmaktadır. Bunları kısaca açıklayalım.
DÜĞMELER : Normal olarak Windows ortamında fare tıklama butonu farenin sol tuşudur. Menü açma tuşu ise sağ tuş Bu sekmenin özelliği bu tuşların değiştirilmesi ve farenin çift tıklama hızının ayarlanmasıdır.
İŞARETÇİLER : Fare işareti o an için yapılan işlem ve üzerinde bulunduğuy yere bağlı olarak şekil değişikliğine uğramaktadır. Örneğin; fare işareti herhangi bir pencerenin sağ ve sol kenarının tam üzerine götürülürse fare işareti bir ucu sağa diğer ucu sola bakan iki başlı ok işareti gibi bir görünüme bürünür. Kısaca bu sekme fare işaretçilerinin şekillerinin dğeiştirilmesi ile ilgili seçenekleri içerir.
HAREKETLER : Bu sekme ile ise yapılan ayar farenin ekranda dolaşım ve gölge bırakma şeçenekleri belirlenir.
GÖRÜNTÜ – (DISPLAY) Windows 98’in ekranda görünümü, ekran koruyucularının kullanımı menülerde kullanılan fontlar ve renklerle ilgili her türlü seçim ve ayarlama DENETİM MASASI seçeneğindeki GÖRÜNTÜ uygulaması ile yapılmaktadır. DENETİM MASASI`ndan GÖRÜNTÜ uygulamasını başlatacak olursanız ekrana GÖRÜNTÜ ÖZELLİKLERİ diyalog kutusu gelir. Bu diyalog kutusunu Windows masaüstünden farenin sağ tuşunu kullanıp kısayol menüsünden özellikler seçeneğini tıklayarakta açabiliriz. Bu diyalog kutusundan yapılabilinen işlemleri temsil eden seçenekler
ARKA PLAN, EKRAN KORUYUCUSU, GÖRÜNÜM, ETKİLER, WEB ve AYARLAR adında 6 sekmeye ayrılmış durumdadır. Bunları kısaca açıklayalım.
ARKA PLAN : Bu sekmede zeminde kullanılan desen konusunda iki seçim veya ayarlama yapılmaktadır. Bu ayarlar ile Windows masaüstündeki resim ve desenler kolayca değiştirilebilir. Windows’un standart desenlerinin yanısıra kendi seçiminize göre masaüstünüze buradan kolayca resim veya desen yerleştirebilirsiniz.
EKRAN KORUYUCUSU : Buradan ekran koruyucularının seçimi yapılmaktadır. Ekran koruyucuları belirli bir süre bilgisayarla çalışılmadığı veya klavyenin herhangi bir tuşuna basılmadığı zaman üzerinde çalışılan programın penceresi ekrandan kalkmakta ve ekrana hareketli resimler gelmektedir. Windows ortamında standart olarak bir kaç adte ekran koruyucusu bulunmaktadır. İstenirse yardımcı program veya dosyalar arasılığı ile Windows ortamına birbirinden farklı ekran koruyucularıda adapte edilebilmektedir. Ekran koruyucusu aktif durumda iken bilgisayarın klavye veya faresine dokunulması halinde ekran koruyucusunun çalışmasına son verilir. Kısaca bu sekmede ekran koruyucunuzun bilgisayarınız ile çalışmamanız durumunda ne kadar zamanda Windows’un ekran koruyucusunu devreye sokmasını ayaralarsınız ve ekran kotruyucunuz kendi kişisel zevkinize göre değiştirebilirsiniz. Ekran koruyucunuz devrede iken başka bir kullanıcının gelip bilgisayarınız incelemesini veya müdahele etmesini istemiyorsanız buradan ekran koruyucunuza şifre koyarak ekran koruyucunuzun çalışmasına son vermeden önce sizden şifre istemesini sağlayabilirsiniz. Eğer bu şifre doğru girilmez veya boş geçilirse erkran koruyucusu normal çalışmasına devam eder.
GÖRÜNÜM : Windows 98 menülerde ve başlık çubuklarında kullanılacak fontlar ve zemin rengi için sizlere seçim şansı vermektedir. Bunun dışında Windows 98 atında çalıştırılan bütün uygulamalarda geçerli olmak üzere başlık çubuğunun yüksekliğini başlık çubuğunu konulan standart pencere düğmelerinin büyüklerini belirleyebilirsiniz. Bu değişiklikleri kendi isteğinize göre yapabileceğiniz gibi Windows’un standart şekillerinde de gerçekleştirebilirsiniz.
ETKİLER : Bu sekmedeki seçeneklerden masaüstündeki nesnelerin simgelerini değiştirebilir, simgelerin büyük boyutta olmasını sağlayabilir ve web sayfalarını masaüstünde görüntülerken masaüstündeki nesnelere ait simgelerin gizlenmesini sağlayabilirsiniz.
WEB : Bu sekme tuşu ile Windows masaüstünüze bir web sayfası koyabilir veya standart bir web çubuğu yerleştirip kaldırabilirsiniz.
AYARLAR : Bu sekme tuşunda ekran grafik bağdaşlaştırıcınız Windows ortamında ayarlarını yapabilirsiniz. Ekranın boyut ve renklerin görüntü belirginliğinin ayarlanması sağlanır.
BÖLGESEL AYARLAR – (REGIONAL SETTİNGS) DENETİM MASASI’ndaki bu uygulama yardımı ile sayı,zaman ve tarih formatı üzerinde etkili olmak üzere ülke seçimi yapılmaktadır. DENETİM MASASI’ndaki BÖLGESEL AYARLAR simgesi üzerinde çift tıklama yaparsanız ekrana BÖLGESEL AYARLAR ÖZELLİKLERİ diyalog kutusu gelir bu diyalog kutusunda BÖLGESEL AYARLAR, SAYI, PARA BİRİMİ, SAAT, TARİH olmak üzere yoplam 5 adet sekme tuşu bulunmaktadır. Bu sekmeleri kısaca açıklıyalım.
BÖLGESEL AYARLAR : Bu sekme seçilen ülkeye bağlı olarak diğer sekmelerdeki ön değerler değişiklik gösterir. İlk sekmede Türkiye’yi seçip SAYI sekmesinde tıklama yapılırsa SAYI sekmesinde bulunan seeçeneklerin otomatik olarak Türkiye’de kullanılan sayı biçimine göre değiştiğini gözlemleriz.
SAYI : Bu sekmede BÖLGESEL AYARLAR sekmesinde şeçilen ülkenin kullandığı sayısal terimler kullanıcıya sunulur.
PARA BİRİMİ : Bu sekmede BÖLGESEL AYARLAR sekmesinde seçilen ülkenin para birimi temsil edilir.
SAAT : Bu sekmede kullanılan saat biriminin ve saat, dakika ve saniye ayarma imleçlerinin belirlendiği kısımdır.
TARİH : Bu bölümde ise saat ile ilgili ayarlamalar ve görünüm değişiklikleri yapılır.
PROGRAM EKLE/KALDIR - (ADD/REMOVE PROGRAMS) DENETİM MASASI’nın bu uygulaması ile temelde 3 işlem yapılabilmektedir. Bu uygulama ile kullanılan bilgisayara yeni programlar kurulabilir, kurulmuş olan programlar bilgisayardan tümüyle kaldırılabilir, Windows’un kurulum sırasında kurulmayan bileşenleri kurulabilir ve en son olarak BAŞLANGIÇ DİSKETİ oluşturulabilir. DENETİM MASASI penceresinde PROGRAM EKLE / KALDIR nesnesinin üstünü çift tıklama yapılırsa PROGRAM EKLE / KALDIR ÖZELLİKLERİ diyalog kutusu ekrana gelir. Bu diyolag kutusunda YÜKLE/KALDIR, WİNDOWS KUR ve BAŞLANGIÇ DİSKETİ adında 3 adet sekme bulunmaktadır. Bu sekmeleri kısaca açıklayalım.
YÜKLE / KALDIR : Windows uyumlu programlar birer kurma program yardımı ile bilgisayara yüklenmektedir. Bu durumda program ekle kaldrıda bulunan EKLE / KALDIR sekme devreye girmektedir eğer bilgisayarınıza bir program yüklerseniz PROGRAM EKLE / KALDIR seçeneğinde yüklenen programın ismi otomatik olarak bir günlük dosyası arayıcılığı ile buraya yazılmaktadır. Bu seçenek yardımı ile programlar otomatik olarak bilgisayarınıza kurulmakta vede kaldırılmaktadır.
WİNDOWS KUR : Bu sekmede Windows’un kurulum sırasında bilgisayarınıza kurulmayan bileşen veya programları kurulabilir veya daha önce Windows’un yüklenen bu bileşen veya programları kaldırılabilir. Bu sekme seçildiğinde Windows’un özel bileşen seçme ekranı karşımıza gelir. Bir bileşen yüklendiğinde Windows CD’sini isteyen bir diyalog kutusu ekrana gelir. Bu diyalog kutusu ile Windows dosyalarının yerini belirterek bileşenleri bilgisayara ekleme yada kaldırma işlemini gerçekleştiririz.
BAŞLANGIÇ DİSKETİ : Bir bilgisayarı Dos işletim sistemi ile açıp çalıştırmak için IO.SYS, MSDOS.SYS ve COMMAND.COM program dosyaları yeterli oluyordu. Dos bilgisayarın hard diskine kurulurken bu üç dosya hard diskin ilgili yerleine kopyalanırdı ancak günü birinde herhangi bir nedenle hard diskteki bu dosyalardan birinin bozulması, yanlışlıkla silinmesi halinde bilgisayarı hard diskten açmak mümkün olmaz. Bu durumda bilgisayarın disketten açılması gerekir. Bu nedenle kullanıcılar olası sorunlara karşılık önceden önlem niyetine içinde bilgisayarı açmadan kullanılan 3 program dosyasının olduğu açma disketleri hazırlarlar. Bilgisayarda bir sorun çıktığı zaman bilgisayarı diskteki Dos’a ait programlar ile açarlar. İşte bu sekme bu disketi oluşturarak kullanıcının yararına sunar. Bu disketi oluştururken Windows CD gerekmektedir.
KLAVYE – (KEYBOARD) Klavye düzeni ve tuş tekrar hızı gibi konularda seçim ve ayarlama yapmak istiyorsanız DENETİM MASASI penceresinden KLAVYE uygulamasını başlatmalısınız. KLAVYE uygulaması başlatıldığı zaman ekrana HIZ ve DİL adlarında 2 sekme tuşu içeren KLAVYE ÖZELLİKLERİ diyalog kutusu ekrana gelir.
HIZ : Bu sekme tuşunda harflerin yazım hızı belirlenmektedir.
DİL: Bu sekme tuşu ile klavye düzeni seçilmektedir. Klavye düzeni kullanılan dile ve ülkeye göre değişiklik göstermektedir. Eğer kurma işlemi sırasında klavye düzeni için türkçe seçilmemiş ise bu sekmeden yararlanılarak Türkçe klavye düzenine ait sürücü dosyalarını hard diske kurabilirsiniz. F ve Q klavye seçimleri bu seçenek ile yapılmaktadır.
ÇOKLU ORTAM Bu bölümde kullanılan bilgisayar bir multimedia Pc ise bunun için gerekli ses, video, midi gibi ayarlar yapılır. Kayıt ve çalma sırasında kullanılacak maksimum ses düzeyi ayarlanabilir. Ses ayarı yapmak için gerekli düğmenin görev çubuğun bulunup bulunmayacağını belirleyebilirsiniz. Bu ses ayarı yapmak için kolayca oldukça kolay bir yol sunar. SES DENETİMİNİ GÖREV ÇUBUĞUNDA GÖSTER seçeneğini işaretlersiniz ses denetimi düğmesi görev çubuğunda (TASKBAR) yerini alacaktır. Kayıt sırasında kullanılacak kalite seçilebilir. Telefon kalitesi en düşük Cd kalitesi ise en yüksek kalitedir. Yapılan ses kaydının kaplayacağı yer ise kalite ile doğru orantılıdır. Ses ne kadar kaliteli modda kayıt ediliyor ise o kadar çok yer kaplar. İsterseniz ÖZELLEŞTİR Düğmesini kullanarak ses kartınızın sunduğu sıkıştırma tekniklerini farklı örnekleme frekansı ve derinliklerine değiştirebilirsiniz. Pencerenin diğer kısımlarında Cd müzeğinin ayarını, Midi aygıtlarının ayarlarınıda yapabilirsiniz.
SES Bu bölümde Windows’taki her olaya bir ses eklenebilir. Mesela bir programa girerken, bir programdan çıkarken bir menü seçeneğini aktif hale getirirken bir pencereyi minimize veya maksimize yaparken çeşitli sesler duymak mümkündür. Windows’a girerken hoşgeldin ve çıkarkende iyi günler demesiniz istiyorsanız önce hoşgeldin ve iyi günler kelimesini ses kartınızı kullanarak kendi sesinizden kayıt edin daha sonra bu pencereden WINDOWS’tan çık ve WINDOWS’u başlat seçeneklerine bu dosyaların isimlerini girin.
SİSTEM Bu bölümde sistem hakkında ve sisteme takılan bütün donanımlar hakkında bilgi alınabilir. Yine burda her bir donanımın durumu, başarılı bir şekilde çalışıp çalışmadığı ve istendiğinde kullandıkların sürücülerin değiştirilebildiği sistemin tam olarak yapılandırılıp yapılandırılmadığı gibi konularda bilgi sahibi olunabilir. Pencerenin AYGIT YÖNETİCİSİ kısmını kullanarak bilgisayarınızdaki donanımlarının ayarlarını yapabilir, sürücülerini değiştirebilir veya bunları kaldırabilirsiniz.
TARİH / SAAT Bu bölümde saat ve tarih ayarları yapılır. Eğer bilgisayarınızın saati veya tarihi doğru değilse bu seçeneği kullanarak ayarlama yapabilirsiniz.
YAZICILAR Bu bölümde sisteme bağlı bulunan yazıcılar listelenir. Eğer istenirse yeni bir yazıcıyı sisteme bağladıktan sonra burada tanıtmak mümkündür. Burada YAZICI EKLE simgesi çift tıklanırsa YAZICI EKLE SİHİRBAZI devreye girerek istenilen yazıcının devreye girmesi sağlanabilir. Eğer birden fazla yazıcı sisteme tanıtılmış ise bunlardan en çok kullandığınızı varsayılan yazıcı olarak belirleyebilirsiniz. Önce varsayılan yazıcı olarak belirlemek istediğiniz yazıcının simgesini seçin ve DOSYA menüsünden VARSAYILAN OLARAK BELİRLE seçeneğini işaretleyin bundan sonra yazıcı seçimi yapmadan yaptığınız yazdırma işlemleri bu yazıcıdan yapılacaktır.
Ayrıca bu pencereden yazıcının o anda yazdırmakta olduğu döküman ve dökümanın durumu halkkında bilgi olunur. Eğer bir dökümanı yazıdırırken yazdırmaktan vazgeçtiyseniz dökümanın buradanda silmeniz gerekebilir. Bu belgeyi yazdırır iken daha önce yazdırmayı kestiğiniz döküman yazdırılmaya devam ediliyor ise bu pencereyi açarak yarıda kestiğiniz dökümanı silin.
YAZI TİPLERİ Bu simge çift tıklandığında FONTLAR penceresine ulaşılarak burada sisteme yeni fontlar eklenebilir yada var olan fontlar silinebilir. Yeni yazı tipleri eklemek için DOSYA menüsündeki YENİ YAZI TİPİ YÜKLE seçeneğini kullanabilirsiniz. Bu listedeki bütün yazı tiplerini yüklemek için TÜMÜNÜ SEÇ düğmesini bazılarını yüklemek için ise CTRL veya SHIFT tuşuna basılı tutarak seçmek istediklerinizi tıklarayarak yapabilirsiniz. YAZI TİPLERİNİ FONTS FONTS KLASÖRÜNE KOPYALA seçeneğini seçili olmasına dikkat edin bu seçenk işaretli ise yazı tipleri Windows’un FONTS dizinine kopyalanacaktır. Böylece bütün yazı tipleri aynı dizinde bulunur.
YENİ DONANIM EKLE Bu bölümde sisteme eklenen yeni bir donanım veya TAK / ÇIKAR aygıtlar (Ses kartı, Ekran kartı, Faks modem vb. gibi) Windows’a tanıtılır. Bu simge çift tıklandığında YENİ DONANIM EKLEME SİHİRBAZI devreye girerek eklenecek donanımı bilgisayara tanıtmak için size rehberlik eder. Bu pencerenin yardımı ile Windows’un yeni donanımı aramasını sağlayabilirsiniz. Eğer Windows bu donanımı bulamıyorsa veya ararken bilgisayar kilitleniyor ise bu penceredeki hayır seçeneğini kullanarak gelecek pencereden donanımınızın türünü seçebilirsiniz.
MODEM Bu seçenek ile bilgisayarınızda internet erişimi sağlayan FAKS/MODEM tak kullan aygıtının tanımlandığı kısımdır. Burada FAKS/MODEM kartınız bilgisayarınıza tanıtabiliceğiniz gibi yeni donanım ekle sihirbazı ilede bu işlevi yerine getirebilirsiniz. Ayrıca bu menü ile bilgisayarınızda tanımlı olan FAKS/MODEM aygıtlarını yeniden tanıtabilir ve yenileri ile değiştirebilirsiniz.
KULLANICILAR Windows açılışı sırasında kim ile açıldığını bilmek ister ve bunun için bu seçenke kullanılır. Bu seçenek ile Windows’a yeni bir kullanıcı ekleyebilir yada kayıtlı bir kullanıcının bilgilerini silebilirsiniz. Windows’un bu özelliğinin sebebi her açılışta farklı simgeler ve masa üstü ile kullanıcının kullanımına kendisini sunmasıdır. Burada eklenen her kullanıcı için bazı seçenekler ekrana gelir bu seçeneklerden her kullanıcının aynı masaüstü simgelerini, desenlerini ve seçeneklerini kullanması sağlanabileceği gibi farklı masa üstü ve simgelerlede açabilir.
PAROLALAR Bu seçenek ile kullanıcı ayarları ile yüklenen yeni kullanıcıların açılış şifreleri ve Windows’un açılış şifresi değiştirilir. Bu seçenek Windows’un kurulması ile devreye girer istenirse boş geçilebilir.
ERİŞEBİLİRLİK SEÇENEKLERİ Windows’un sunduğu bu seçenek daha çok görme vede işitme özürlü kullanıcılarına yöneliktir. Bu seçenekler ile Windows simgelerinin renk ve şekil düzenleri değiştirilebilir çok zıt veya birbirin yakın renklere ile kullanıcıya kullanma yardımı sağlar. Standart olarak Windows’ta hata verildiği zaman hata veren programın pencere çubuğu yanıp sönmeye başlar bu seçenek ile bu şekiller değiştirilerek ses ve düzenler eklenebilir.
OYUN DENETLEYİCİLERİ Bu seçenek yardımı ile bilgisayarınıza taklılan oyun yardımcı petlerini ve denetleyicilier tanıtılır. Bu seçenek genelde ses kartı eklentisi ile birlikte gelir. Bu seçenek yardımı ile bu denetleyicileri yenileyebilir, silebilir ve değiştirebilirsiniz.
İNTERNET SEÇENEKLERİ Bu seçenek Microsoft Internet Explorer’ın bir eklentisidir. Internet Explorer Microsoft firmasının bir yardımcı web tarayıcısıdır ve günümüzde Windows tabanlı işletim sistemleri ile birlikte kullanıcıların kullanımına ücretsiz sunulmaktadır. Bu seçenek yardımı ile Internet giriş sayfasınızı değiştirebilir. Yeni bir sayfa açılırken bilgisayarınıza yüklenen geçici internet dosyalarını silebilir ve e-posta programlarınız değiştirebilirsiniz.
| anasayfa
| sayfa başı |
geri |
|