Çözelti : Homojen karışımlara çözelti denir.
ÇÖZELTİLERİ SINIFLANDIRMA
A- Çözücü ve Çözünene Göre Sınıflandırma
1-Kati-Sıvı Çözeltileri : Bir katinin bir sıvıda çözünmesiyle hazırlanan çözeltilerdir. (Tuzlu su, sekerli su, bazlı
su..)
2-Sıvı-Sıvı Çözeltileri : Bir sıvının başka bir sıvıda çözünmesiyle oluşan homojen karışımlardır. (Kolonya, alkol+su..)
3- Kati-Kati Çözeltileri : Bir katinin başka bir kati içerisinde homojen dağılmasıyla oluşan karışımlardır. Bütün alaşımlar kati-kati çözeltileridir. (Lehim, çelik, tunç, pirinç.)
4-Gaz-Gaz Çözeltileri: En az iki gaz karışımıdır. Bütün gaz karışımları homojendir ve çözeltidir. (Hava, tüp gaz)
5- Gaz-Sıvı Çözeltileri : Bir gazin bir sıvıda çözünmesiyle oluşan karışımlardır. (Kola, gazoz, bira...)
B- Derişime Göre Sınıflandırma :
1- Seyreltik Çözeltiler : Çözücü çözebileceğinden az miktarda maddeyi çözmüşse doymamış ya da seyreltik çözeltidir.
2-Doymuş Çözelti : Çözücü çözebileceği kadar maddeyi çözmüşse doymuş çözeltidir.
3-Aşırı Doymuş Çözeltiler : Çözücü çözebileceğinden fazla maddeyi çözmüşse aşırı doymuş çözeltidir.
ÇÖZELTILERIN ÖZELLIKLERI : Kati-Sıvı Çözeltilerinde,
1-Çözeltinin kaynama noktası saf çözücünün kaynama noktasından büyüktür.
2-Çözeltinin donma noktası saf çözücüden düşüktür.
3-Çözeltinin buhar basıncı saf çözücünün buhar basıncından düşüktür.
4-Çözeltinin öz kütlesi saf çözücünün öz kütlesinden büyüktür.
5-Bir çözeltiye su eklenirse derişimi düşer, buhar basıncı artar, donma
noktası yükselir. İletkenliği azalır.
Elektrik İletkenliği : Çözeltilerin bir kısmı elektriği ilettiği halde bir kısmı iletmez. Elektriği ileten çözeltilere elektrolit denir. Biri maddenin elektriği iletmesi için;
1- Serbest halde elektronu bulunmalıdır. (elektron akışıyla) Örneğin metaller ve alaşımlar bu şekilde iletir.
2- Yapısında + ve - yüklü iyonlar (İyonik katılar) bulunmalıdır.(Bütün metal- ametal bileşikleri) Çözünürlük : Belli bir sıcaklıkta, çözücünün belli miktarında çözünen madde miktarıdır. Çözücü miktarı genelde 100 ml ya da 100 gram,
çözücü olarak da su alınır. Çözünürlük kati, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özelliktir.
ÇÖZÜNÜRLÜGE ETKI EDEN FAKTÖRLER
1- Çözücü ve çözünenin cinsi : Her madde her maddede çözünmez.
Organik bileşikler organik çözücüde inorganik bileşikler inorganik çözücüde çözünürler. Polar bileşikler polar çözücüde polar bileşikler polar çözücüde çözünürler. Örneğin naftalin suda çözünmez fakat benzende çözünür. “Benzer benzeri çöğer”.
2- Sıcaklık: katıların çözünürlüğü genelde isi alici (endotermik) olduğu halde gazların çözünürlüğü ekzotermik tir. Sıcaklığın artırılması katıların çözünürlüğünü artırdığı halde gazların çözünürlüğünü azaltır.
3- Basınç: Basınç değişimi katıların çözünürlüğünü etkilemediği halde gazların çözünürlüğünü doğru orantılı olarak etkiler.
ÇÖZÜNME HIZINA ETKI EDEN FAKTÖRLER:
1- Sıcaklık: Çözünürlüğü sıcaklıkla doğru orantılı olarak değişen maddelerin çözünme hızı sıcaklığın artmasıyla artar.
2-- Tanecik Büyüklüğü: Çözünen maddenin tanecikleri ne kadar küçükse çözünme o kadar hızlı olur.
3-- Karıştırma: Çözeltinin karıştırılması katiyi küçük taneciklere ayırdığı için, çözcüyle temas eden yüzeyi artırır ve çözünme hızlanır.
DERISIM VE DERISIM ÇESITLERİ Bir çözeltinin birim hacmine çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır. Kütlece % Derişim : Bir çözeltinin 100 gramında çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır.
KARISIMLARIN % DERISIMI İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa, karışımdaki toplam çözünen madde miktarı, karıştırılan çözeltilerdeki çözünen maddelerin kütleleri toplamına eşittir.
MOLAR DERISIM (MOLARITE) Bir litre çözeltide çözünen maddenin mola şayisidir. Molaritenin birimi mol/litre yada molar (M) dir. "M=n/v" İki veya daha fazla çözelti birbirine karıştırılırsa, "M1V1 + M2V2+.......=MKVK "Çözeltinin öz kütlesi verilirse, Çözünenin kütlesi=%.d.V ye eşittir.
Normalite: Bir litre çözeltide çözünmüş olan maddenin eşdeğer gram
sayısıdır. Pratik olarak ; "Normalite = molarite x etki değeri
"Etki değeri: Asitlerde suya verilen H+ sayısı, bazlarda OH- sayısı, tuzlarda ise + yada - yük sayısıdır.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |