|
Van ekonomisine, tarım özellikle de hayvancılık hakimdir. İlimizde sanayii gelişmemiştir. Kalkınmada öncelikli iller arasına alınmasıyla birlikte Van sınırlı olsa da bir gelişme kazanmıştır. Bu gelişmede kamu yatırımları, çok ortaklı şirketler ve kooperatifler esas rolü oynamıştır. Sanayi: Van`da çalışan nüfusun çok küçük bir bölümü (% 2,4) sanayi sektöründe çalışmaktadır. Sanayide çalışan işgücünün büyük bir bölümü dokuma ve gıda sanayisinde çalışmaktadır. Van`ın en önemli sanayi tesisleri şunlardır: Erciş Şeker Fabrikası, Van-Et Entegre Sanayi, Çimento Fabrikası, Sümer Holding Van Deri ve Kundura Sanayi, Van Yün İpliği Sanayi, Van Et Kombinası, Van Plastik Sanayi, Van Ağaç Sanayi, Un Fabrikaları, Yem Fabrikaları, Sabun Fabrikası, Tuğla Fabrikası ve Süt Fabrikası. Van`da ayrıca tıbbi gaz sanayi, likit gaz dolum tesisi, briket imalathaneleri, tuz fabrikası, çay-şeker paketleme fabrikaları ile modern model üretim yapan marangoz ve mobilyacılar bulunmaktadır. İlimizde sanayinin gelişmesi, il ekonomisine canlılık kazandıran 380 işyerinin bulunduğu Van Erciş karayolu üzerinde bulunan Küçük Sanayi Sitesi, yine aynı güzergahta bulunan 169 işyerinden oluşan Marangozlar Keresteciler ve Hızarcılar Sanayi Sitesi ile yapımı devam eden Mobilyacılar ve Marangozlar 2. kısım inşaatı ile Sanayi sitesi 2. kısım inşaatı bitirildiğinde küçük sanayi alanında bir gelişme olacaktır. Erciş ve Özalp ilçelerinde de küçük sanayi sitesi bulunmaktadır. Van Organize Sanayi Bölgesi: Van-Erciş karayolu üzerinde 127 hektar alana kurulan Organize Sanayi Bölgesi ile sanayi alanında Van`a şimdiden 44 parsel satılmış ve fabrika kurma çalışmaları başlamıştır. Bölge, 100 adet sanayi parseline ayrılmıştır. Altyapı çalışmaları devam ederken parsel alan fabrika sahipleri de çalışmalarını sürdürmektedir. Tahmini 1000 kişi istihdam edilecektir. Ticaret: Van`ın ekonomik yaşamında tarım faaliyetlerinden sonra en önemli payı ticaret teşkil eder. İpek Yolu üzerinde bulunan Van, ticari açıdan köklü geçmişe sahiptir. Ticarete konu malların büyük bir kısmı tarım ve hayvancılığa dayalı ürünlerdir. Tahıllar, kavun, karpuz, fasulye, patates, elma, armut, kaysı, ceviz gibi tarla ürünleri ve meyveleriyle canlı hayvan, yün, peynir, yağ gibi hayvansal ürünler kırsal alanlardan şehire getirilerek satılır. İl dışına gönderilen ürünlerin başında canlı hayvan, deri, peynir, yapağı-yün et ve et mamulleri yer alır. Ayrıca Van balığı, buğday, briket, şeker, un, canlı hayvan ihracatı yapılmaktadır. Van Ticaret Sanayii Odası`na kayıtlı 104 şirket vardır. Bunların 222 tanesi anonim, 1336 tanesi limited, 25 tanesi kolektif ve 3 tanesi komandit şirkettir. Ayrıca 145 kooperatif vardır. Bu şirketlerin çoğunluğu, ticaret, ihracat, ithalat, inşaat, turizm alanında faaliyet gösterir. Meslek Odaları Van Sanayi ve Ticaret Odası Van Ticaret Borsası Van Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Sınır Ticareti: VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı`nda Bölgesel Gelişme Politikaları kapsamında düzenlenen sınır ticareti 1987 yılında başlamıştır. Sınır ticareti il ve bölge kalkınmasına önemli katkılar sağlamıştır. Sınır ticareti yoluyla İran`dan; mazot, hurma, bal, elma, patlıcan, yer örtüsü, darı çekirdekli kuru üzüm, lavoba taşı, karpuz, mutfak eşyası vb. gibi mallar ithal edilmekte, İran`a; muhtelif kırtasiye, elektrik malzemesi, oto parçası, margarin, bisküvi, makarna, otomobil parçaları ve aksesuarları, boya ihraç edilmektedir. Sınır ticaretine konu olan mallar ülkemizde üretim dönemlerine göre ayarlanmaktadır. Van Gümrük Müdürlüğü Hakkari Gümrükler Baş Müdürlüğü`ne bağlı olarak birinci sınıf Gümrük Müdürlüğü işlemleri yapmaktadır. Tarım ve Hayvancılık: İlimizin toplam nüfusunun % 49`u kırsal kesimde % 51`i de şehir merkezinde yaşamaktadır. Toplam gayri safi hasılanın büyük bir kısmı tarım ve hayvancılıktan sağlanmaktadır. İlimizde tarımsal üretimi artırmak amacıyla ürün değişikliği çalışmaları devam etmektedir. Bu değişikliğin içersinde meyveciliğin geliştirilmesi, cevizcilik, sılalık mısır, yem bitkileri yetiştiriciliği, Norduz koyunu yetiştiriciliği, seracılık gibi dallar yer almaktadır. Sulanan arazi % 23, sulanamayan % 10, sulanabilir arazi % 65`dir. Toplam 365.312 olan kültür arazisinin % 82`si sulamaya elverişli olmasına rağmen ancak sulanabilir arazinin % 36`sı sulanabilmektedir. İlimizin Arazi Dağılımı: % 7 tarım dışı, % 9 göller, % 17 işlenen arazi, % 1 ormanlık fundalık, % 6 çayır ve % 60 meradır. Hayvan Varlığı: 1999 yılı sonu itibariyle hayvan varlığı olarak, 197.488 baş sığır, 2.255.417 baş koyun, 105.222 baş kıl keçisi mevcuttur. Küçük baş hayvancılığında Türkiye`nin en önemli merkezi olmasına karşılık son yıllarda meydana gelen sebeplerden dolayı bir azalma olmuştur. Arıcılık hızla gelişmektedir. 1996 yılı itibariyle 15.212 kovan bulunmaktadır. Üretilen bal 241.000 kilogramdır. Bitkisel Üretim: Bitkisel üretim de ilimizdeki mevcut kaba yem açığını kapatmak üzere çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin silajlık mısır. Van`da elma üretimi yıllık 4006 ton civarındadır. Van geçmişte önemli bir üzüm bağcılığı, kavunculuk, elma, kaysı ve sebze üretim merkeziydi. Meyve ve sebze üretiminde yeniden üretim artışı gözlenmektedir. Bitkisel üretim alanında: Buğday, arpa, çavdar, yonca, korunga, mısır, çayır, şeker pancarı, patates, mercimek, nohut ve fasulye, sebze olarak; kabak, kavun, karpuz, domates, biber, sarımsak, soğan, turp, patlıcan, meyve olarak da; Elma, armut, kaysı, erik, ayva, kiraz, vişne, zerdali, Antep fıstığı, dut ve üzüm yetiştirilmektedir. Hayvansal Verim ve Üretim: Süt üretimi 1999 yılında 238.698 tondur. Aile işletmeciliği şeklinde Van`ın dünyaca ünlü Otlu Peyniri üretilmektedir. Otlu peynir üretiminde köylü üreticiler tarafından dağ ve yaylalardan otlar toplanır. Otlar; sirmo, mendo, kekik`dir. Otlar peynire lezzet ve besin değeri katar. 1999 yılında süt işleyen 4 işletme 2586 ton üretim yapmışlardır. Et Üretimi: Van`ın et üretiminde en önemli tesisi Van Et Entegre Tesisleri ve Et Balık Kurumu Tesisleridir. Van Et çağdaş gelişme hızıyla bugün Türkiye`nin alanında en büyük 3. kuruluşudur. Ürünleri yurt çapında ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`nde satılmaktadır. 1999 yılında 8044 ton sucuk, salam ve sosis üretimi yapılmıştır. Yumurta üretimi: İlimizde tavuk kesim hanesi yoktur. Tavuk çiftliklerinde yıllık yumurta üretimi 55.000.446 adetin üzerindedir. Bal üretimi: Çatak, Bahçesaray, Gürpınar, Edremit bal üretiminde önemli bir potansiyele sahiptir. Bal üretimi 250.000 ton civarındadır. Su Ürünleri: Van Gölü kendisine has bir tür olan İnci Kefali balığı ile il`in balık ihtiyacını karşılamaktadır. Avlanan balıklar çevre illere de satılmaktadır. İnci Kefali üretimi 12.312 tondur. İlimizde 3 alabalık üretme çiftliği bulunmaktadır. Ayrıca çay ve dereler ile göletlerde balık avlanmaktadır. Toplam alabalık üretimi 33,5 tondur. Orman Alanı: Van Merkez, Çatak, Gevaş ilçelerinde Orman İşletme Müdürlüğü bulunmaktadır. Orman alanı 26.294 hektar olup, 24.000 hektarı bozuktur. EĞİTİM Van`ın en büyük eğitim kurumu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk`ün vasiyeti sonucunda 1982 yılında kurulan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesidir. İlimizde Anaokulu 2, YİBO 13, ilköğretim okulu 772, derslik 2222, öğretmen 5471, ÖĞRENCİ SAYISI; lise: 12.397, ilköğretim: 142.524, okuryazar oranı %80, özel dershane 6, bilgisayar kursu 3, yabancı dil kursu 1, yaygın eğitim kurumu 12`dir. İlimizde gerek ilköğretim seviyesinde gerekse yükseköğrenim seviyesinde öğrenim gören kız ve erkek öğrencilere yurt imkanı sağlanmaktadır. Valilik tarafından 210 kişilik 2 yeni yurt yapımı çalışmaları sürmektedir. SAĞLIK Van Valisi Durmuş KOÇ aşı kampanyasını başlatırken, İlimizde toplam 48 adet sağlık ocağı ile temel sağlık hizmetleri, 5 hastahanede ise yataklı tedavi hizmeti verilmektedir. Hastaneler; Yüksek İhtisas Tıp Fakültesi Araştırma, Devlet, Askeri, Doğum ve Sosyal Sigortalar Kurumu Hastaneleridir. İl genelinde toplam 57 eczane bulunmaktadır. 231.728 vatandaşımız yeşil karttan faydalanmaktadır. SOSYAL HİZMETLER Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ve Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı tarafından yürütülmektedir. Vakıf tarafından Mart 2000 itibariyle muhtaç vatandaşlarımıza puanlama yoluyla sarı kart verilerek yatak, barınma, gıda, sağlık, öğrenci yardımı, nakdi yardım 3997 kişiye ulaştırılmış, yaklaşık 400 milyar harcama yapılmıştır. 1 kız yetiştirme yurdu, 1 çocuk yuvası bulunmaktadır. Yaşlı, kimsesiz, fakir, bakıma muhtaç, eğitime desteğe ihtiyacı olanlara ayni ve nakdi yardımların yanı sıra, sağlık yardımı yapılmaktadır. SYDV Rehabilitasyon Merkezi inşası devam etmektedir. SPOR Çim saha, Işıklandırma, Kapalı spor Salonları, Tenis Kortları, Gençlik Merkezi, Kayak Tesisleri bulunan Van`da kış, su, salon, açık hava sporları yapılabilmektedir. Genelde başarılı sporcular; kayak, futbol, atletizm, tekvando, judo, satranç, boks, bisiklet, hentbol, voleybol, basketbol gibi branşlardadır. Van`ın sporda en önemli kulübü Van spor A.Ş.`dir. Mavi-beyaz renkleriyle 1. Lig`te mücadele eden Van spor 1974 yılında kurulmuştur. Van Gölünün mavisi ile Van Kedisi`nin beyazını alarak mavi-beyaz olmuştur. Amblemi Kedi ve Gölüdür. Van`da 30`u aşkın amatör spor kulübü bulunmaktadır.
| anasayfa
| sayfa başı |
geri |
|