|
BEDENSEL GELİŞİM 0-1 YAŞ Doğumda boy 48-53 cm arasındadır. Doğumda kilo 2,5-4,3 kg arasındadır. Önce büyük kaslar,sonra küçük kaslar gelişir. 4. ayda ağırlık doğum ağırlığının 2 katına,1 yaşın sonunda 3 katına çıkar. 5.aydan sonra alt damakta 2 diş çıkar.Sonra üstte 2 diş çıkar.Bebek 1 yaşına geldiğinde 8 diş tamamlanmış olur. Yenidoğanda beyin ağırlığı yaklaşık 350 gr.dır.1 yılın sonunda beyin ağırlığı olması gerekenin % 75 ine ulaşmış olur. Yenidoğan bebeğin kafatasında 6 bıngıldak vardır.Bunların 5 tanesi doğumdan he men sonra kapanır.Sadece tepedeki kalır.(Ders notları) 1 yaşında çocuğun boyu ortalama 76 cm ye ulaşır.(Erden-Akman,2000,s.45)
1-2 YAŞ Bebeğin kafatasındaki bıngıldak kapanır. (Ders notu) 1-2 yaş arasında boy uzunluğu 11-13 cm artar.(Neyzi,1994,s.142) Boy ortalama 82-87 cm arasında değişir.(Ders notu) Kilo ortalama 10-13 kg arasında değişir.(Yavuzer,2000,s.56) Sindirim sistemi tam olarak gelişir. Çocuk 2 yaşına ulaştığında 16 dişi vardır.(Ders notu)
2-3 YAŞ Kilo artışı 3-3,5 kg civarındadır.(Yavuzer,2000,s. 87) Boy artışı 7,5-9 cm civarındadır. (Neyzi,1994,s.142) Bağırsak ve böbrek kontrolü yavaş yavaş kazanılmaya başlanır. (Oktay,2000,s 115) Alt ve üst çenede toplam 20 diş(süt dişi) 3 yaşına doğru tamamlanır.(Ders notu) 2 yaşında baş, toplam beden boyutunun yaklaşık dörtte birini kapsar.(Erden-Akman,2000,s.49)
3-4 YAŞ Boy artışı 5-6 cm ye düşer. Kilo artışı 2-3 kg arasındadır. (Yavuzer,2000,s.87) Kız çocukları ortalama 94 cm uzunluğunda ve 15 kg civarındadır.(Erden-Akman, 2000,s.48)
4-5 YAŞ Kilo artışı 1,5-2 kg arasındadır. (Yavuzer,2000,s.87) Boy artışı 5-6 cm dolaylarındadır. (Ders notu) Gündüz saatinde böbreklerini ve bağırsaklarını kontrol edebilir. (Oktay,2000,s. 118)
5-6 YAŞ Bu yaşta boy artışı 10 cm civarındadır. Süt dişleri ön dişler başta olmak üzere dökülmeye başlar.(Ders notu) 5,5 yaşında baş beden boyutunun altıda birine düşer.Çocuk bebeklik görünümünden uzaklaşır. Çocuklar 6 yaşına geldiklerinde doğum ağırlığının ortalama 7 katına ulaşırlar.(Erden-Akman,2000,s.48) Kalıcı dişler çıkmaya başlar.( Yavuzer,2000,s.87)
ZİHİNSEL GELİŞİM
0-1 YAŞ Yeni doğan bebek görme alanı içindeki parlak cisimleri fark edebilir. Yeni doğan bebek anne sesini diğer seslerden ayırt edebilir. Yeni doğan bebek sese tepki verir ve başını sesin geldiği yöne çevirebilir. Yeni doğan bebek dört basit tadı(tatlı, ekşi, acı, tuzlu) algılayabilir. 1-2 haftalık bebek annesinin ten kokusunu diğer kokulardan ayırabilir. 3.haftadan itibaren meme emerken annesinin yüzünü incelemeye başlar. 2.ayında annesinin yüzünü diğer yüzlerden ayırabilir. Yavaş hareket eden bir nesneyi takip eder. 2.ayın sonunda sadece annesinin memesini emer. 3.ayında objenin nerede olduğu ile değil ne olduğu ile ilgilenir. Çevresine bakabilmek için başını amaçlı olarak çevirir. Yüzü önünde kendi elleri ve parmaklarıyla oynar. Kendisiyle konuşulduğunda bazen de yalnızken zevkle kendi kendine sesler çıkarır. Sesin kaynağını aramak için başını sağa sola hareket ettirebilir. Nesnenin sürekliliğini anlar. Saklanmış olan nesneleri aramaya başlar. İlk kez tümüyle zekalı davranışlar gösterir. Amaçlı eyleme geçer; engeli kaldırmak ya da yolunu değiştirmek gibi. Yeni araçlar keşfeder. Kendi kendine yemek yeme denemelerine girişir. Tekrarlanan hareketlerde değişiklikler yapmaya başlar. Deneme yanılma yollarını basit olarak kullanabilir.( www.okuloncesi.net)
1-2 YAŞ İlk düşünme belirtileri görülmeye başlar. Kendisini kontrol ederek hareket eder. Nesne devamlılığını tamamıyla kazanmıştır. Nesnenin sembolünü zihninde saklayabilmektedir. Basit yönergeleri yerine getirebilir.(www.okuloncesi.net)
2-3 YAŞ Nesneleri tam olarak sembolize etmeye başlamıştır, Bir sembolle bu sembolün temsil ettiği nesne anlamaya arasındaki ilişkiyi başlamıştır, Bu yaştaki çocuğa göre hareket eden her şey canlıdır(animizim),(www.okuloncesi. net)
3-4 YAŞ - Özelden özele akıl yürütme söz konusudur.(Ders notu) - Benmerkezci düşünür.( Yavuzer,2000,s.87) - 10 a kadar ya da daha fazla ezbere sayabilir.(Ders notu)
4-5 YAŞ - Yakın geçmişteki olayları, olup bitenler arasında ilişki kurarak anlatabilir. - Ev adresini söyleyebilir. - Nesneleri ismini söylediği nesneye dokunup nesne-sözcük arasında birebir eşleme yapabilir. - Şakalardan, fıkralardan zevk alır, uygunsuz sözlerden, ifadelerden ve argodan hoşlanır.(www.okuloncesi.net/çocuk gelişimi/gelişim basamakları)
5-6 YAŞ 5 yaş çocuğu her şey arasında her türlü ilişkiyi kurabilir. Parçayla bütünü aynı zamanda düşünemez. Zihinsel kıyaslama yapamazlar. Eylemlerinde, düşüncelerinde, bakış açılarında benmerkezlidir. Toplumsal yönelim tam biçimini ancak 7-8 yaşlarında alır. İşlem öncesi çocuk, başkalarının görüşüyle; dünyanın ne olduğunu düşünmez. Mantık henüz gelişmemiştir. Her şeyi kendine göre değerlendirdiği bu düşünce çağında çocuk ‘bazı’ ve ‘hepsi’ ayrımını yapamaz.(www.okuloncesi.net)
DİL GELİŞİMİ
0-1 YAŞ Doğarken ağlar.(www.sağlikvakfi.org.tr) Duyma hissi gelişmeye başlar. Ani sesler karşısında korkup ağlar. 3-5 ay arasında evrensel sesler çıkarır.(Cıvıldama dönemi)(Ders notu) Bebek 3 aylıkken konuşma seslerini algılayabilir. 3.ayda yüksek sesle güler. 3. ayda seslerin kaynağına bakar. 4 aylıkken iki heceli sesler çıkarabilir. (www.bebegimveben.com.tr) 4 haftalıkken ayrışmamış sesler çıkarır. 6-8 hafta arasında konuşmanın öncüsü olan garip sesler çıkarır. 2. ayında yedi tane anlamlı ses çıkarır. 6. ayında on iki anlamlı ses çıkarır.(www.sağlikvakfi.org.tr) 6-9 ay arası heceleme dönemi olarak nitelendirilir. 8.aydan itibaren heceleme başlar. 9.aya doğru heceleri arka arkaya getirir.(Ders notu) 6-9 ay arasında ilgi çekmek için bağırır. “Hayır” ve “güle güle” sözlerini anlar. “Baba” ve “dede” gibi heceleri birleştirebilir.(www.okuloncesi.net)
1-2 YAŞ 3-30 arasında sözcük kullanır. Basit sorular sormaya başlar. Basit zamirler kullanmaya başlar. Konuşurken sırasını beklemeyi öğrenmiştir. Sözcüklerin tam söylenişinde bazı hatalar yapar.”Tren” yerine “tyen” diyebilir. Anladığı sözcük sayısı kullandığı sözcük sayısından fazladır.(www.okuloncesi.net) 2 yaşındaki çocuk basit emirleri anlar,iki kelimeli, kısa anlamlı cümleler kurar. (www.sağlikvakfi.org.tr) Sözcük haznesi genişler.(www.geocities.com)
2-3 YAŞ Çocuk 2,5 yaşına geldiğinde tüm ünlü ve ünsüzleri söyler. 50 veya daha fazla sözcük kullanabilir. Kendisiyle konuşulduğunda dikkatle dinler. Kendinden söz ederken ismini kullanmaya başlar. Sıfatları ve zarfları kullanmaya başlar. Heyecanlı olduğunda ve duygu-coşku uyandıran bir ortamda kekelemeye başlar. (Ders notu) 2 yaşın sonunda sözcük sayısı 200 civarını bulur.(Erden-Akman,2000,s.76) 6-8 sözcükten oluşan cümleler kurabilir. ( Yavuzer,2000,s.95) Durmaksızın konuşurlar. İsim ve nesnelere ait hızla oluşan bir sözcük hazinesi oluşturur. Kurduğu cümlelerin yapısı çocuksu özellikler taşır. Düşünce süreçleri gelişmektedir ama hala sistematiklik kazanamamıştır.(www. okuloncesi.net)
3-4 YAŞ Söz dağarcığı gelişmiştir. Kullandığı sözcük sayısı 300 lere çıkmıştır. Dil bilgisi kurallarına tam uyulmaz. Oyunlarda kendi kendine konuşma (monolog) görülür. Şiir ezberleyebilir. “Ve” bağlacını kullanmaya başlar.(Ders notu) Cümleleri daha gramatik hale gelmiştir. Yeni kelimelere karşı büyük bir ilgi ve istek duyar. Zamir ve bazı basit edatları uygun biçimde kullanabilir.(www.okuloncesi.net) 3 ve daha fazla kelimeli anlamlı cümleler kurar. (www.sağlikvakfi.org.tr) Telaffuz hataları görülür.(Yavuzer,2000,s.97)
4-5 YAŞ “Ne,nerede,niçin,nasıl” gibi çok fazla soru sorar. Kendisine yapılan açıklamaları dikkatle dinler. Dil aracılığıyla duygu ve düşüncelerini ifade etmede güçlük çekse de, genellikle başarılıdır.(Oktay,2000,s.119) Konuşması dil bilgisi kurallarına uyar ve tümüyle anlaşılabilir bir hale gelmiştir. Uzun öyküleri dinler ve gerçekte var olanla düş ürününü zaman zaman karıştırarak anlatır.(www.okuloncesi.net) Somut kavramlar ön plandadır.(Ders notu)
5-6 YAŞ 5 yaşın sonunda kullandığı sözcük sayısı 2000 i bulur. (Erden – Akman, 2000, s. 76) Bu yaş çocuğu hep konuşmak ister. Yetişkinler gibi konuşmaya çalışır. Bilgisini artırmak için sorular sorar. Dilbilgisi kurallarına uygun konuşur. Herşeyin neden ve niçini ile ilgilenir. Söylemek istediğini dile getirmeden önce düşünür;sonra söyler.(www.okuloncesi. net) Sık sık doğru mu sorusunu sorar.(Oktay,2000,s.122)
DUYGUSAL GELİŞİM
0-1 YAŞ İlk gülücükler reflekstir. Bilinçli ilk gülücüklerin verildiği kişi annedir. Anneyi 3. haftadan itibaren tanımaya başlar. Ağlama çocuğun ilk duygusal tepkisidir. 5. aydan itibaren anneden uzak kaldığında ağlar. 10. aydan itibaren ihtiyaçlarının karşılanmaması halinde ağlar. İlk birkaç ay ağlamalar reflekstir.(Ders notu) 6 aylık bebek ailenin ve çevresinin ilgisini bekler ama kendisi de çevresine ilgi gösterir.(Oktay,2000,s.112)
1-2 YAŞ Herhangi bir olumsuz duygusu olduğunda ağlar. Yüksek sesten,yabancı kişilerden korkar. Anne babanın sürekli kendisiyle ilgilenmesini ister. Duygusal yönden oldukça mutludur.(Ders notu) Tek başına kalmak isteyecek kadar kendine güvendiği anlar olmaya başlar.(www. geocities.com)
2-3 YAŞ Mizah duygusu gelişir.(Ders notu) Bu yaştan itibaren eve yeni bir kardeşin gelmesi kıskançlığa neden olur. Olaylara karşı olumsuz tepkiler sık görülür.(Oktay,2000,s.115) Korkularında farklılaşma ve artma görülür. Korkulu rüya görerek uyanırlar.(Yavuzer,2000,s.100-101)
3-4 YAŞ Korkular hala devam etmektedir. Kardeşine karşı kıskançlık duygusu devam eder. Hayal gücü artar. Anlatılan hikayelerden korkar. Genelde neşeli olan bu yaş çocuğu,özellikle sevdiği insanlara karşı çelişkili duygular içindedir. Zaman zaman kızgın ve saldırgan davranışlarda bulunabilir. Bu yaş çocuğu söylenenin tersini yapar.İnatçılık söz konusudur.(Ders notu) Heyecanlarını giderek kontrol altına alır. (Yavuzer,2000,s.100)
4-5 YAŞ Bu yaş çocuğu hala korku duygusuna sahiptir. Kıskançlık devam eder. Saldırgan davranışlarda bulunur. Davranışları genelde kendine güvenli ve dostçadır. Duygularını kontrol etmeyi başarır.(Ders notu) Duygusal yönden dengeli görünseler de zaman zaman karanlıktan,kaybolmaktan korkabilirler.(Oktay,2000,s.121)
5-6 YAŞ Değişmeye,daha hareketli ve uyumsuz bir görünüm almaya başlar. Pek çok şeyden korkmaz,ama hayali durumlardan endişe duyar. Hırsızdan, cadılardan, hayaletlerden korkar. İşittiği öykülerden veya seyrettiği filmlerden etkilenebilir. .(Oktay,2000,s.122)
HAREKET GELİŞİMİ
0-1 YAŞ Yeni doğan bebek karnından tutularak havada tutulduğunda başı öne düşer. Beşikten kaldırıldığında baş desteklenmezse gevşek kalır ve düşer. Yüzükoyun bırakıldığında başını sağa ya da sola çevirebilir. Kol ve bacaklarında ani hareketler ve duruş değişiklikleri gösterir. Oturur konuma geçirilmeye çalışıldığında başı belirgin bir biçimde geride kalır. 1.ayında çenesini yerden ve yataktan kaldırabilir. 2.ayında yakınındaki nesnelere uzanır. 3-6. ayda kollarını simetrik olarak sallayabilir. 3-6. ayda sırtüstü konumdayken ayaklarına bakmak için başını kaldırabilir. 3-6. ayda destekle oturur ve çevresine bakmak için başını bir yandan öbür yana
çevirebilir. 3-6. ayda bacaklarını birbiri ardına hareket ettirerek güçlü tekmeler atabilir. 6-9. ayda desteksiz olarak 10-15dakika oturabilir. 6-9. ayda dengesini yitirmeden yerde duran oyuncağını almak için öne doğru eğilebilir. 6-9. ayda emeklemeye çalışır. 6-9. ayda desteği tutarak ayağa kalkabilir ancak tekrar yere oturamaz, geriye doğru düşüp yere çarpar. 9-12. ayda yerde uzun süreli oturabilir. 9-12. ayda yatar konumdan oturur pozisyona geçebilir. 9-12. ayda emekler ya da kalçası üzerinde kendini sürükleyerek ilerler. 9-12. ayda tek başına desteksiz yürüyebilir.(www.okuloncesi.net)
1-2 YAŞ Güvenli bir biçimde yürür; güvenle adım atmaya başlayıp durabilir. Dikkatle koşar ancak önüne bir engel çıktığında engeli aşamaz. Yürürken büyük bir bebeğini ya da ayısını taşıyabilir. Destekle merdivenlerden inebilir. Alçak bir basamaktan aşağı atlayabilir. Dengesini yitirmeden çömelebilir ve ellerini kullanmadan yeniden ayağa kalkabilir. Mobilyaların üzerine çıkıp yeniden aşağıya inebilir. Parmaklığa veya duvara tutunarak merdivenlerden çıkabilir ve aşağı inebilir. Büyük bir topa tekmeyle vurmaya çalıştığında topun üstüne yürür. Üç tekerlekli bisiklete oturur ama pedalları kullanamaz. Çocuk bahçesinde bulunan bazı kolay aletlere tırmanabilir. Büyük oyuncakları kolaylıkla itip çekebilir,ama önüne bir engel çıktığında oyuncağı yönlendirmede güçlük çeker. Aldığı nesneleri yerine koyabilir. Küçük şekerlerin paketlerini büyük bir beceriyle açabilir. Tahta küplerle altılı ve sekizli kuleler yapar Sayfaları tek tek çevirebilir. Kendiliğinden hem dairesel hem de ileri geri karamalar yapar.(www.okuloncesi.net /çocuk gelişimi/gelişim basamakları)
2-3 YAŞ Merdivenden yukarı ayak değiştirerek çıkar ve aşağı inerken her basamakta iki ayağını bitiştirir. Alt basamaklardan atlayabilir. Pedalları kullanarak üç tekerlekli bisiklete binebilir. Parmak ucunda durabilir ve yürüyebilir, Ayak bileklerini çapraz koyarak oturabilir. Her iki elini işbirliği içinde ustaca kullanabilir. 9 ve daha fazla küple kule yapabilir. İpliğe büyük tahta boncuklar dizebilir. Makas kullanabilir. Kalemi sık kullandığı eliyle başparmağı arasında ucuna yakın tutar ve el hareketlerine egemen bir biçimde ustaca kullanabilir.(www.okuloncesi.net) Tek ayak üzerinde durabilir. (www.sağlikvakfi.org.tr)
3-4 YAŞ Normal yürümede adımları uygundur. Geri geri yürümeyi kolaylıkla becerir. Ani dönüş ve duruşları becerebildiğinden koşmadaki başarısı artar. Merdiven tırmanma becerisinde artış görülür.(Yavuzer,2000,s.92) Kalemi güzel bir şekilde tutabilir.(Neyzi,1994,s.145) Beden hareketlerini istediği gibi ustalıkla yönlendirebilir. Üç tekerlekli bisiklete binmede ustalaşmıştır. Dizlerini kırmadan yerdeki nesneleri alabilir. Küçük tahta boncukları ipe dizebilir.(www.okuloncesi.net)
4-5 YAŞ Topu atma, yakalama, zıplatma, tekmeyle vurma gibi becerileri içeren top oyunlarında ustalaşmıştır. İnce bir çizgi üstünde kolaylıkla yürüyebilir. Ayak değiştirerek sıçrayabilir. Hareketleri müziğin ritmine uygundur. Dizlerini bükmeden öne eğilip parmak uçlarına dokunabilir.(www.okuloncesi.net) Bu yaş çocuğuna,ayaklarını bitiştirerek zıplama,bir ayağından ötekine hoplayarak geçme, ip atlama,duruş değiştirme,düz yürüme,su dolu bir kabı taşıma öğretilebilir. Uzun adımlarla ve ayağını basarken yetişkin gibi kullanarak yürür. (Yavuzer,2000, s.92)
5-6 YAŞ Çevik bir biçimde parmak uçlarında koşabilir. Tek ayağı ile 2-3m öteye sıçrayabilir. Örneğe bakarak 6 küple 3 basamaklı merdiven yapabilir. Büyük gözlü iğnelere ipliği kendi başına geçirir ve gerçek anlamda (birkaç ilmik) dikiş dikebilir. Yazıp çizerken, resim yaparken, kalemleri ve boya fırçalarını ustaca kullanabilir. (www.okuloncesi.net) Üçgen resmi çizebilir. (Neyzi,1994,s.145) Hareketlerin koordinasyonları düzgündür. Çocuk duvar veya tahta üzerinde yürümek,iki tekerlekli bisiklete binmek gibi denge etkinlikleriyle ilgilidir. Müzikteki ritm onu ilgilendirir ve zamana uygun bir tempoyla vuruş yapar.(Yavuzer,2000,s.92)
SOSYAL GELİŞİM 0-1 YAŞ Yeni doğan bebeğin yüz ifadesi belirsiz ve anlamsızdır. 5-6 haftalıkken sosyal gülümseme ve tepki biçimindeki sesli ifadeleri gelişir. 3. aya doğru tanıdık durumlara tepki vermeye başlar. Yemek, banyo, vb. gibi faaliyetlere ilişkin hazırlıkları farkeder ve tepki verir. 3-6 ay arasında eline aldığı her şeyi ağzına götürür. Kendisine çıngırak verildiğinde hemen elini uzatır ve ses çıkarması için anlamlı bir biçimde sallamaya başlar. Yabancılara yakın davranır ama zaman zaman özellikle annesi yanında olmadığında hafif bir utangaçlık ve endişe gösterebilir. 6-9 ay arasında yabancılarla tanıdık kişiler arasında belirgin bir biçimde ayrım yapar. Çıngırağını sallayarak veya masaya vurarak zil çalma eylemini taklit eder. 9-12 ay arasında kendi kaşığını tutabilir ama henüz kullanamaz. Tanıdıklarına sevgi göstererek yaklaşır ‘Güle güle’ anlamında el sallayabilir.(www.okuloncesi.net)
1-2 YAŞ Kaşığını tutar ve yemeğini dökmeden ağzına götürür. Bardağı iki eliyle kavrar üstüne veya çevresine dökmeden içebilir. Ayakkabılarını,çoraplarını ve şapkasını çıkarabilir ancak giyemez. Tuvalet ihtiyacını huzursuzluğuyla ya da sesli anlatımlarla önceden haber vermeye başlar. Oyuncaklarını artık ağzına götürmez. Oyun sırasında veya kızdığında oyuncaklarını yere atar. Basit günlük etkinlikleri taklit eder. Örn. bebeğine yemek yedirmek gibi. Küçük nesneleri kutuya koyup çıkarabilir. Başta annesi olmak üzere tanıdık kişilere duygusal olarak bağlanmıştır.(www.okuloncesi.net)
2-3 YAŞ Üstüne dökmeden kaşıkla yemek yiyebilir. Güçlük çekmeden bardağı eline alır, içer ve yeniden yerine koyabilir. Şapkasını ve ayakkabısını giyebilir. Tuvalet gereksinimini uygun zamanda dile getirip haber verebilir. Aşırı duygulanma, yorgunluk ya da korku durumunda anne /babaya sıkıca sarılır. Sahip olduğu şeyleri korur. Son derece canlı ve etkindir, yerinde duramaz, sürekli olarak hareket eder,en gellendiğinde karşı çıkar. Çevredeki olası tehlikelere karşı duyarlı değildir. Rol ağırlıklı dramatik oyunlar oynar(www.okuloncesi.net) Toplumsallaşmanın henüz başlangıcında olan çocuk,hareket ve görme alanı içinde- ki çocuklara ilgi duyarsa da henüz onları sürekli oyun oynayabileceği arkadaşlar olarak görmez. Son derece meraklıdır.Dış dünyada gördüğü her şeye ilgi duyar.Gördüğü eşyaları ellemek, onlarla oynamak ister.(Oktay,2000,s.115)
3-4 YAŞ Çocuk giderek daha dengeli ve olumlu bir birey haline dönüşür. Grup halinde oynamaya,oynarken birbirleriyle konuşmaya ve grup içinde oynamak istediklerini seçmeye başlarlar.(Yavuzer,2000,s.109-110) Aile içinde geçerli olan bazı kuralları,yavaş yavaş paylaşmayı,isteklerinin yerine getirilebilmesi için sabırlı olmayı öğrenmeye başlar. Kendisine verilen görevleri henüz sonuna kadar götürmede başarılı değildir. Bu yaş çocuğu yetişkinlerle bir arada olmaktan ve onlarla oynamaktan çok hoşla- nır(Oktay,2000,s.117-118) Yemek yerken kaşık ve çatalı rahatça kullanabilir. Ellerini yıkayabilir ancak tam olarak kurutamaz. Geceleri altını ıslatmaz. Çevresindekilere sevgi ve güvenle yaklaşır. Ev işleri, bahçe işleri, alış-veriş gibi etkinliklerde yetişkine yardımcı olmaktan çok hoşlanır. Çevreyi derli toplu tutmaya özen gösterir.(www.okuloncesi.net)
4-5 YAŞ Ellerini yıkar, kurular ve dişlerini fırçalayabilir. Genelde çok daha bağımsız ve oldukça inatçıdır;kendi isteğiyle hareket eder. İsteklerine karşı gelindiğinde, yetişkinlere uygunsuzca, kaba bir üslupla konuşa- bilir ve oyun arkadaşlarıyla kavga edebilir. Paylaşma ve oyun sırasında sıra bekleme anlayışı gelişmiştir. Küçük kardeşlerine ilgi gösterir sevgiyle yaklaşır.(www.okuloncesi.net)
5-6 YAŞ Grup oyunlarını tercih eder. Ev dışında daha mutlu olur. Arkadaşlarını kendi seçer. Yetişkinler ve kendinden büyükler yerine yaşıtlarıyla birlikte olmaktan hoşlanır. Saati ve saatin günlük programla ilişkisini anlayabilir. Genelde daha aklı başında ve bağımsızdır;daha kontrollü ve duyarlı bir yaklaşım içindedir.(www.okuloncesi.net) Evin içinde ve dışındaki işlere ilgi duyar. Sosyal yönden hala ailesine bağımlı olmakla birlikte,öğretmeni ve arkadaşlarının önemi de giderek artar.(Oktay,2000,s.120-121-123)
CİNSEL GELİŞİM
0-1 YAŞ Yıkanma ve altının değiştirilmesi,bebeğin hoşlandığı şeylerdir;kucakta sallanmanın ya da arabada götürülmenin yarattığı ritmik duyumsamalar bebeğin hoşuna gider. Emme yoğun bir gereksinmedir. Bebeğin ilk cinsel duyguları,yıkanma ve altının değiştirilmesi sırasında ortaya çıkar. (Yavuzer,2000,s.124) Çocuk annesine çok bağlıdır. Bebek dış dünya ile ilişkisini bütün beden yüzeyi ve odaklaşmış olarak ağız yoluyla sürdürür.(Ders notu)
1-3 YAŞ Bu yaşta uygulanan tuvalet eğitimi çocuğun ilgisini cinsel organa yönlendirir. Libidonun doygunluk kaynağı ağızdan anüs bölgesine ve dışkılamaya yönelir. Çocuk büyük ya da küçük tuvaletini yaparken gereğinden fazla zaman harcar. Kaslarını kontrol altına almayı öğrenir.(Ders notu)
4-6 YAŞ Bu dönemde haz bölgesi cinsel organlar ve etrafıdır. Bu dönemde çocuklar anne ve baba modelleriyle kurdukları özdeşim mekanizma- sıyla “onlar gibi olmayı” denerler. Kadın ve erkeğin cinsel organlarının farklı anatomisi bu dönemde ilgi ve araştırma konusu olur.
KAYNAKÇA 1.Yavuzer,Haluk,2000,Çocuk Psikolojisi,Remzi Kitabevi,İstanbul 2.Oktay,Ayla,2000,Yaşamın Sihirli Yılları:Okul Öncesi Dönem,Epsilon Yayıncılık, İstanbul 3. Erden,Münire-Akman Yasemin, 2000, Gelişim Öğrenme Öğretme, Arkadaş Yayın evi,Ankara 4. Neyzi,Olcay,1994,Anne Çocuk Sağlığında Öncelikler,Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul 5.www.okuloncesi.net/çocukgelişimi/gelişimbasamakları 6.www.geocities.com/sağlikrehberi/Cocuk/Cocgelis.htm 7. www.bebegimveben.com/bebegimveben/cg_alt_4.htm 8. www.sağlikvakfi.org.tr/gelişim.htm
| anasayfa
| sayfa başı |
geri |
|