Milli mücadele sırasında, Ankara Hükümeti’nin düzenli birlikleriyle Yunan kuvvetleri arasında geçen ve Yunan ilerlemesini bir süre durduran askeri çatışmalar (6-11 Ocak ve 23 Mart-1 Nisan 1921). 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgal eden ve Ege’de ilerlemeyi sürdüren Yunan orduları, Ocak 1921’e gelindiğinde, ele geçirdikleri Bursa’ya önemli sayıda asker yığmış bulunuyorlardı. Bu sırada Ankara Hükümeti’nin oluşturduğu düzenli birliklerle Çerkez Ethem’in Kuva-yı Seyyaresi arasında baş gösteren anlaşmazlık, Yunanlıların Ankara üzerine harekete geçmesi için elverişli bir fırsat tarattı. İsmet Bey’in (İnönü) başına getirildiği Garp Cephesi Komutanlığı bir süredir Milli Mücadele’nin bir üst aşamaya sıçratılması, düzenli ordular savaşına dönüştürülmesi gereği üzerinde duruyor, Çerkez Ethem ve öteki çete reislerinin birliklerinin bu yapı içinde yer alması gerektiğine inanıyordu. Çerkez Ethem’in bu yapı içine girmemekte direnmesi üzerine iki güç arasında çatışma başladı. Kütahya yöresinde bu çatışma sürerken Yunan birlikleri bu durumdan yararlanmak için 6 Ocak 1921’de Bursa cephesinden saldırıya geçtiler ve iki gün sonra Bilecik’i işgal ettiler. Bir Yunan öncü kolu 9 Ocak’ta Bilecik-Eskişehir arasında İnönü önlerine ulaştı. Ama Türk birliklerinin yardım almakta olduğunu öğrenen Yunan birlikleri, daha fazla ilerleyemeyerek 11 Ocak’ta geri çekildi.
1.İnönü Savaşı olarak bilinen bu çarpışmalar, Yunan birliklerinin daha ileri bir harekâta girişmeyi göze alamamaları nedeniyle Ankara’da bir yengi olarak değerlendirildi ve yankısı büyük oldu. Savaşın ardından İtilaf Devletleri Anadolu’da var olan durumun korunması ve askeri çatışmaların durdurulması için bir konferans toplanmasını önerdiler. Ankara Hükümeti 21 Şubat 1921’de toplanan Londra Konferansı’na Bekir Sami Bey’i gönderdiyse de alınan kararları yeterli bulmadı.
Konferans kararlarına Yunanlılar da tepki gösterdiler ve kendilerini Sevr Antlaşması dışında hiçbir antlaşmanın bağlamadığını ileri sürerek 23 Mart 1921’de Bursa’nın doğusundaki Dimboz’dan saldırıya geçtiler. İki tarafın kuvvetleri 27 Mart’ta bir kez daha karşı karşıya geldi. Çatışmalar ilerleme ve geri çekilmelerle 1 Nisan’a değin sürdü. Bu arada Yunanlıların savunduğu Metristepe’ye bir kaç saldırı düzenlendi ve kanatlardan giriştikleri saldırılar püskürtüldü. Türk birliklerinin saldırıları karşısında güçten düşen Metristepe’deki 10. Yunan Tümeni 31 Mart
gecesi tepeyi boşaltarak geri çekildi. 1 Nisan sabahı Türk birlikleri toplu bir karşı saldırı başlatarak Yunanlıları tutundukları mevzilerden geri atmaya başladı. 7. Yunan Tümeni büyük kayıplara uğrayarak zorlukla İnegöl’e çekilebildi. 3. Yunan Süvari alayı ise yok edildi.
2.İnönü Savaşı olarak bilinen bu yengi, Milli Mücadele’nin gelişmesinde önemli değişiklikler yarattı. Mustafa Kemal çatışmalardan sonra İsmet Bey’e yolladığı kutlama telgrafında “ Siz orada yalnızca düşmanı değil, aynı zamanda milletin makus talihini de yendiniz.” Diyordu. Savaş sonrasında Fransa, Ankara ile anlaşmanın yollarını aramaya başladı. Gelişmeler İngiltere’yi Yunan saldırılarının geleceği konusunda kuşkuya düşürdü. Ayrıca Yunanlıların Londra Konferansı kararlarını hiçe sayarak saldırıya geçmeleri de İtilaf Devletlerini de kaygılandırdı. Churchill bu olaydan sonra İngiltere’nin izleyeceği tutumu “artık askeri maceraya atılmama” biçiminde özetliyordu.İtilaf Devletlerinin Milli Mücadeleye karşı tutumlarını değiştirmeye başladıklarının en önemli göstergesi, İtalya’nın 2.İnönü Savaşının hemen sonrasında, Mayıs 1921’de Ege ve Akdeniz bölgelerindeki işgali kaldırması oldu.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |