YAKIT EKONOMİSİ VE TAŞIT KULLANIRKEN DİKKAT ETMEMİZ GEREKEN TEMEL KAİDELER
Yetmişli yılların başına kadar enerji ihtiyacının üstel olarak büyümesinden pek endişe edilmiyordu. 1973 petrol krizi enerji tasarrufu tartışmalarının somutlaşmasına katkıda bulunmuş ve sorunun enerji tasarrufu tedbirlerine, genel bir dünya ekonomisi incelemesinde hangi önemin verileceği şekline dönüşmesine neden olmuştur.
Değerlendirilebilir enerji miktarının sınırlı oluşu, enerji elde edilmesinde
ve dönüştürülmesinde çevre kirlenmesi, enerji tüketiminin maliyeti ve enerjinin politik bir vasıta oluşu enerji tasarrufu tedbirlerinin ortaya atılmasındaki
temel görüşlerdir.
Bu konuda taşıt sürücülerine aşağıda bazı tavsiyeler ve öneriler verilmiştir.
Bu önerilerin ışığı altında taşıt kullandığımızda hem bütçemize, hem de ekonomimize hem de çevre kirliliğine çok olumlu katkılar yapmış olacağız.
*- Aracınızın yakıt sistemini, depo kapağını kontrol ediniz. Kaçaklara meydan
vermeyiniz. Özellikle kışın soğuk günlerde motor çalıştırılırken, rölantide
biraz daha uzun çalıştırılarak daha iyi ısınsın diye düşünülür. Sürücüler
arasında yaygın olan bu kanı yanlıştır. Gereksiz yere yakıt sarfiyatına yol
açar.
*- Motoru ısıtmanın en uygun yolu otomobili 2. viteste 1500 - 2500 devir/dak
arasında sürmektir. İlk kalkıştan sonra 50 metre kadar 1. viteste gidip, 2. vitese geçilerek termostat açana kadar bu şekilde (yaklaşık 2 km. 3000 devir/dak`yı geçmeden) sürünüz.
*- Gerçek değeri kullanılan taşıtın motor transmisyon ve gövde özelliklerine
bağlı olmakla birlikte, en ekonomik seyir hızı aralığının 40 - 60 km/h
arasında olduğu hatırdan çıkarılmamalı, yüksek seyir hızlarında katedilen her
km için daha fazla yakıt harcandığı bilinmelidir.
*- Motora gönderilen yakıt miktarı, esas olarak karbüratördeki ana meme
kesitiyle kontrol edilmektedir. Bu yüzden motorun çalışma düzeni bozulmayacak şekilde, daha küçük kesitli ana meme kullanılarak max. Motor gücünden bir
miktar azalmaya katlanılıp daha tasarruflu bir çalışma sağlamak mümkün
olabilir.
*- Şehir içindeki taşıt kullanımında yakıt sarfiyatı, şehir dışındakine göre
daha fazladır. Bunun nedeni, şehir içi taşıt kullanımında karşılaşılan sık
duruş ve kalkışlardır. Gerek duruş ve kalkışları, gerekse bekleme sürelerini
arttıran yoğun trafikte taşıt kullanımından kaçınılmalıdır. Şehir içinde
tenha güzergahların seçilmesine ve trafiğin yoğun olduğu saatlerde taşıt kullanılmamasına özen gösterilmelidir.
*- Gerek şehir içinde ve gerekse şehir dışında seyrederken kararlı hızın
korunmasına özen gösterilmeli, her hızlanmada motorun daha fazla yakıt
sarfiyatıyla çalıştığı ve her gaz pedalına basışta ivmelendirme düzeni ile
karbüratöre ek yakıt püskürtüldüğü hatırda tutulmalıdır.
*- Yüksek ivmeyle taşıtın hızlandırılmasından kaçınılmalı, her türlü yol
şartında gaz pedalına mümkün olduğu kadar az basılarak, mümkün olan en yüksek
vites kademesinde seyredilmelidir.
*- Aşırı hızdan ötürü kaçılmaz olan ani frenler aracın yakıt sarfiyatını çok
arttırmaktadır. Aşırı hız aynı zamanda bu hıza ulaşmak için tükettiğimiz
yakıta ek olarak, hem fren, hem de lastik aşınmasını hızlandırır. Bilinçsiz
olarak aşırı hız yapmak yerine, hızı bilinçli olarak yol koşullarına uydurmak
gerekir. Böylece karşılaşılan koşullara zamanında tepki gösterilir. Aniden
frene basmak yerine, ayak gaz pedalından çekilerek yavaşlama sağlanabilir.
*- İyi uygulandığı taktirde gerçekten de para tasarrufu sağlayan vites
değiştirme sanatı, çok az sürücünün başardığı bir ustalıktır. Ama yeterince
çalışıldığı taktirde yapılamıyacak bir olay değildir. Olayı kısaca şöyle
özetleyebiliriz. Küçük viteste kazanılan hız, bir üst viteste gaza basmak
gereği duymadan kazanılabilecekse vites değiştirilmelidir. Motorun yüksek
sesle zorlanmasına meydan verilmemelidir.
*- Vites büyültülürken motora fazla yük bindirmeden üst vitese mümkün olduğu
kadar çabuk ulaşma amaçlanmalıdır.
*- Otomatik olmayan ilk hareket düzenlerinde, karışımın zenginleştirilmesi
yeterli ısınma süresi sonunda durdurulmalı, gerek bilerek ve gerekse
unutkanlık sonucu ilk hareket düzeninin fazla yakıt harcamasına neden olması
engellenmelidir.
*- Uzun süre beklemek gereken hallerde (1 dakikadan fazla), motorun boşta
çalıştırılması yerine durdurulması alışkanlığı kazanılmalıdır.
*- Ayağınızı debriyaj pedalı üzerinde tutmayınız. Debriyaj pedalına hafif bir
baskı bile debriyajın kaçırmasına ve çekişin düşmesine neden olur bu durum
hem debriyaj balatasını aşındırır. Hem de yakıt sarfiyatına neden olur.
*- Virajda ve kavşaklarda sürekli olarak fren veya gaza basmak en kötü sürüş tarzıdır. Yakıt sarfiyatını arttırdığı gibi amortisör, fren ve debriyaj
balatalarını da çabuk aşındırır.
*- Yoğun trafikte motor rölantide çok fazla çalışır. Durmak için her fren
yapılışında aracın yeniden harekete geçmesi için ek bir yakıta ihtiyaç vardır.
Öndeki araç ile kendi aracınız arasında uygun bir mesafe bırakarak fren
yapmak yerine yavaşlamak, daha uygun bir sürüş şeklidir.
*- Rüzgar direncini dolayısıyla yakıt sarfiyatını azaltmak için 60 km/h
üzerindeki hızlarda camları mümkünse açmayınız. Kullanılmayan portatif bagaj
raflarını sökünüz ve gereksiz ağırlıkları taşımayınız.
*- Patinaj anında gaz pedalına basarak boş yere taşıtınızı boş
yere
zorlamayınız. Bu gibi durumlarda ikinci vitesle yumuşak kalkışı deneyiniz.

Aracın Periyodik Bakımının Yakıt Sarfiyatı Üzerine Etkileri:
*- Yakıt sarfiyatının az olması için akünün tam şarjlı olması gerekir.
*- Bujilerin arızalı olması durumunda motor gücü azalır, yakıt sarfiyatı
çoğalır. Her 15.000 km`de bujilerinizi değiştirin.
*- Platin ve avans ayarı yakıt tüketimini doğrudan etkileyen en önemli
ayarlardır.
*- Tıkanan hava filtrelerinin daha fazla basınç kaybına sebeb olduğu ve bunun
sonucu karbüratöre emilen yakıtı arttırdığı bilinmeli ve dolayısıyla
filtrenin temizlenme ve yenilenmesine de gereken titizlik gösterilmelidir.
*- Motor aşınması ve düşük kompresyon (sıkıştırma oranı): Kaçıran sübablar, silindirin, segmanların ve pistonların aşınmasına, silindir içindeki
kompresyonun düşük olmasına, motor gücünün düşmesine, dolayısıyla yakıt
sarfiyatının artmasına neden olur. Mavi ekzost dumanı aşınmış sekmanları
belirten ilk işarettir. Bu durumda motorun revizyona girmesi gerekir.
*- Rot ayarı ve balans: Ayarsız bir öntakım direksiyon hakimiyetini azaltır;
Sürtünme ve sürüklenmeye neden olur, lastikleri aşındırır ve yakıt
sarfiyatını arttırır. Arızalı bir ön takım lastiklerin düzensiz ve zamansız aşınması ve
arabanın sağa sola çekmesi ile belli olur. Lastiklerin eskimesi ya da yanlış
kullanımdan dolayı balanslar da bozulabilir. Yılda 2 kez veya her 10.000
km`de rot balans ayarı yaptırmak gerekir.
*- Debriyajın bozuk olması ve kaçırması güç transmisyon verimini düşürür,
şanzıman dişlilerini aşındırır ve aşırı yakıt sarfiyatına neden olur.
*- Soğutma suyuna antifiriz fazla konmuşsa bu durumda motor daha uzun süre soğuk çalştığından yakıt sarfiyatı fazla olacaktır. Su oranı attırılarak
normal sıcaklığa getirilmelidir.
*- Lastik hava basınçlarının önerilen değerin altında olması yakıt
sarfiyatını % 9`a varan mertebede arttırmaktadır. Uygun zaman aralıklarında lastik hava
basınçlarının kontrol edilerek önerilen değerlerde tutulması, gereksiz yakıt
sarfiyatını azaltacaktır.
*- Yukarıdaki önerilerin ışığı altında yapacağımız küçük kontroller hem hava
kirliliğine olumlu katkılar getirecek, hem de kendi bütçemize ve dolayısıyla
ülke ekonomisine tahminlerinizin çok üstünde olumlu katkılar yapacaktır.
|  anasayfa   |  sayfa başı  |   geri  |